عنوان : رتبه بندی شرکت های برتر و عوامل موثر بر انتخاب آنها در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای فازی FANP
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی
رتبه بندی شرکت های برتر و عوامل موثر بر انتخاب آنها در بورس اوراق بهادار تهران
با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای فازی FANP
استاد راهنما:
دکتر علی صالح آبادی
استاد مشاور:
دکتر خسرو منطقی
تیر ماه 1391
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده فارسی
هدف اصلی این تحقیق ابتدا اولویت بندی عوامل موثر بر ترجیح سرمایه گذاران منطقی در بورس اوراق بهادار تهران و سپس ارایه مدل نوینی برای رتبه بندی سهام 100 شرکت برتر در این بازار با توجه به معیارهای کشف شده می باشد که برای این منظور از ابزار فرآیند تحلیل شبکه ای فازی(FANP) استفاده گردید.
روش این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف، جزو تحقیقات کاربردی است.جامعه آماری این مطالعه بورس اوراق بهادار تهران می باشد که برای مشخص کردن معیارها پس از مصاحبه با تحلیل گران شرکت های سرمایه گذاری و مشخص شدن معیارها ،با استفاده از نظر مدیران سرمایه گذاری 20 صندوق برتر سرمایه گذاری کشور تحت عنوان نظر خبرگان اقدام به امتیاز دهی به معیارها با سه راهبرد سرمایه گذاری کوتاه مدت،میان مدت و بلند مدت به روش فازی مثلثی(FA) گردید.
یافته های تحقیق حاکی از مشخص شدن 9 معیار برتر به شرح P/E ، بدهی جاری به مجموع بدهی و حقوق صاحبان سهام، EPS،DPS، ریسک،عرضه و تقاضا، حاشیه سود عملیاتی، عملکرد گذشته سهام، و قدرت درآمدی موسسه در آینده می باشد.که در پایان با بدست آوردن اطلاعات شرکت های بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از نرم افزار SUPER DECISION، شرکت های برتر مشخص و رتبه بندی گردیدند.
کلید واژه ها:فرایند تحلیل شبکه ای فازی،بورس اوراق بهادار تهران،رتبه بندی
فهرست مطالب
فصل اول- کلیات تحقیق.1
1- 1- مقدمه2
1- 2- بیان مسئله.3
1- 3- اهمیت و ضرورت موضوع4
1- 4- اهداف تحقیق5
1- 5- سوالات یا فرضیه های تحقیق.6
1- 6- تعریف عملیاتی و تعریف مفهومی متغیرهای تحقیق7
فصل دوم- ادبیات موضوعیتحقیق.10
2- 1- بازارهای مالی11
2- 1- 1- مقدمه.11
2- 1- 2- بازارمالی.11
2-1-3-کارکردهای بازار مالی12
2-1-4- سوابق و پیشینه تحقیق13
2-2- فرآیند تصمیم گیری در بازار سرمایه23
2-2-1-تصمیم گیری23
2-2-2- فرایند تصمیم گیری24
2-2-3-مبانی تصمیم گیری .26
2-2-4- مهارت های لازم برای اجرایی مراحل الگوی عقلایی تصمیم گیری .28
2-2-5-استفاده از مدل در تصمیم گیری.28
2-2-6- انواع مدل ها.29
2-2-7- انتخاب مدل مناسب.29
2-2-8-انتخاب معیار یا ملاک درتصمیم گیری.29
2-2-9- طبقه بندی تصمیم ها.30
2-2-10- چگونگی اثر گذاری معیارهای انتخاب سهام بر یکدیگر31
2-2-11- نقش اطلاعات در بازار سرمایه32
2-2-12- ماهیت اصلی در تصمیمات سرمایه گذاری33
2-2-13- تصمیم به سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار.32
2-2-14- تعریف سرمایهگذاری35
2-2-15- نقد شوندگی.36
2-2-16- درصد سهام شناور آزاد.36
2-2-17- ترکیب سهامداران37
2-2-18- اطلاع رسانی توسط شرکت ها.37
2-2-19- نوع شرکت و صنعت.37
2-2-20- عوامل کلان اقتصادی و سیاسی37
2-3- فرآیند تحلیل شبکه ای فازی39
2-3-1-مقدمه.39
2-3-2- تعریف فرایند تحلیل شبکه ای40
2-3-3-سلسله مراتب در مقابل شبکه.41
2-3-4- ادبیاتANP.41
2-3-5- مقایسه ANP با AHP .43
2-3-6- اصول فرآیند سلسله مراتبی43
2-3-7- چکیده قدم ها در ANP .44
2-3-8- سیر تطور تفکر فازی.46
فصل سوم- روش تحقیق49
3- 1- روش تحقیق بر حسب هدف و نوع داده ها50
3- 2- جامعه آماری .52
3- 3- نمونه آماری و شیوه نمونه گیری.52
3- 4- روش جمع آوری داده ها.52
3- 5- روش تحلیل داده ها53
3- 6- بررسی روایی و پایایی پرسشنامه53
فصل چهارم- مدل سازی عملیاتی و تحلیل نتایج.55
4-1- بدست آوردن وزن معیارها بوسیله روش فازی.56
4- 2- مشخص کردن معیارها.57
4- 3- رتبه بندی شرکت ها.61
4- 4- پایش نظرات خبرگان61
4- 5- آمار توصیفی65
4- 6- آمار استنباطی(بررسی فرضیه های تحقیق)67
فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادات.82
5- 1- مقدمه83
5- 2- بحث83
5- 3- نتیجه گیری.86
5- 4- پیشنهادات87
5-5- محدودیت های تحقیق88
منابع و ماخذ89
ضمایم و پیوست ها.93
فهرست جدول ها و شکل ها
شکل 2- 1- تفاوت در شکل شبکه با سلسله مراتب40
شکل2- 2 – یک ساختار شبکه ای با وابستگی داخلی در هر سطح42
شکل2- 3 – تفاوت ساختار سلسله مراتبی با شبکه ای43
شکل 2- 4 – ساختار کلی سوپر ماتریس.45
شکل2- 5- الگوریتم فرایند تحلیل شبکه ای فازی.49
شکل3- 1- پیاز فرآیند پژوهش.51
شکل 4- 1- نمایش اعداد فازی مثلثی گزینه های هفت گانه.56
جدول4- 1- تبدیل اعداد فازی مثلثی به اعداد قطعی57
جدول 4- 2- مقایسه معیارهای تحقیق و معیارهای بورس57
جدول4-3- نظر سنجی خبرگان در افق کوتاه مدت58
جدول4-4- نظر سنجی خبرگان در افق میان مدت.58
جدول4- 5- نظر سنجی خبرگان در افق بلند مدت.59
جدول4- 6- جدول نهایی اوزان60
شکل 4- 2- نظر کارشناسان در مورد هر معیار با توجه به سه رویکرد62
جدول 4- 7- فاصله نرمال بین افراد خبره64
جدول 4- 8- جنسیت.65
شکل 4- 3- توزیع فراوانی جنسیت.65
جدول 4- 9- سن.66
شکل 4 -4- توزیع فراوانی سن.66
جدول 4 – 10- مدرک تحصیلی67
شکل 4- 5- توزیع فراوانی مدرک تحصیلی.67
جدول 4- 11- آزمون کلموگروف اسمیرنوف سرمایه گذاری کوتاه مدت .68
جدول4- 12- آزمون کلموگروف اسمیرنوف سرمایه گذاری میان مدت.68
جدول 4- 13- آزمون کلموگروف اسمیرنوف سرمایه گذاری بلند مدت .69
جدول 4- 14- فراوانی های فاکتورهای سرمایه گذاری کوتاه مدت:.69
جدول 4- 15 – آماره های توصیفی فاکتورهای کوتاه مدت 70
جدول 4- 16- فراوانی فاکتورهای سرمایه گذاری میان مدت71
جدول 4- 17- آماره های توصیفی فاکتورهای میان مدت72
جدول 4- 18- فراوانی فاکتورهای سرمایه گذاری بلند مدت:73
جدول 4- 19- آماره های توصیفی فاکتورهای بلند مدت74
جدول 4- 20- رتبه ها.75
جدول 4- 21- آزمون.75
جدول4- 22- آزمون خی- دو سرمایه گذاری کوتاه مدت.76
جدول 4- 23- آزمون خی – دو سرمایه گذاری میان مدت76
جدول 4- 24- آزمون خی- دو سرمایه گذاری بلند مدت.77
جدول4- 25- جدول مقایسه ای رتبه هاب کوتاه مدت و بلند مدت.78
جدول 4- 26- آزمون Test Statistics کوتاه مدت78
جدول 4- 27- جدول مقایسه ای رتبه های میان مدت و بلند مدت79
جدول 4- 28- آزمون Test Statistics میان مدت.79
جدول 4- 29- جدول مقایسه ای رتبه های کوتاه مدت و میان مدت80
جدول 4- 30- آزمون Test Statistics بلند مدت80
جدول 4- 31- آزمون همبستگی.81
پیوست 1- نمونه پرسشنامه طرح شده برای کشف معیارها و وزن آنها.94
پیوست2- فهرست معیارهای پیشنهادی95
پیوست3- فهرست شرکت ها بر اساس ارزش بازار.96
پیوست4- مقایسه معیارهای تحقیق و سایر معیارها.98
پیوست5- رتبه بندی شرکت ها در افق کوتاه مدت.100
پیوست6- رتبه بندی شرکت ها در افق میان مدت102
پیوست7- رتبه بندی شرکت ها در افق بلند مدت.104
فصل اول
کلیات تحقیق
1- 1- مقدمه
در این فصل قصد بر آن داریم تا با آوردن مطالبی به صورت چکیده ابتدا برای خواننده ذهنیتی در رابطه با موضوع تحقیق و آنچه قرار است به بررسی و آزمون آن بپردازیم و روش های مورد استفاده را عنوان کرده و خواننده را با مبانی و کلیات موضوع تحقیق مورد نظر خود آشنا نماییم.
ایجاد شفاقیت اطلاعاتی در سازمان ها و بازارها، عنصر بسیار مهمی جهت تصمیم گیری و کنترل جریان صحیح اطلاعات است.در میان بازارها، بازاری که نیاز به شفافیت اطلاعاتی با توجه به ملاک های قابل اطمینان و کاربردی، جهت تصمیم گیری افراد و سازمان ها را شدیدا در خود احساس می کند، بازار سرمایه است.بازار سرمایه به مثابه بخشی از بازارهای مالی نقش مهمی را در اقتصاد بازی می کند.به علاوه بازارهای مالی چشم انداز آتی بنگاه های اقتصادی را ارایه می نماید.
هرچه الگوی اقتصادی پس انداز وسرمایه گذاری در جامعه ای گسترده تر باشد،نیاز به بازار سرمایه متشکل،قدرتمند وکارا در جهت تخصیص هر چه بهینه منابع به شرکت های تولیدی بیشتر احساس می گردد.در کشور ما نیز در دهه اخیر همیشه نقدینگی وسرمایه به زمینه های مختلفی (مانندمسکن،خودرو،موبایل و)سرازیر گشته و هیچ موقع از یک ثبات واقعی وسودمند به حال اقتصاد کشور در زمینه تخصیص منابع برخوردار نبودیم.
اما مدتی است که روند های مثبتی را در بازار سرمایه از بعد قانون گذاری،اطلاع رسانی،بازدهی، نرم افزاری وگسترش ونفوذ بازار در نزد عموم مردم شاهد هستیم که این امر را مرهون رکود گسترده در سایر بخش ها(بخصوص مسکن)، تغییر قوانین در سال 85،ایجاد ابزارهای جدید مالی(هر چند با سرعت کم)،استفاده از مدیران جوان،هوشمند و باانگیزه در دو سه سال اخیر در بازار سرمایه کشور و غیره هستیم.
شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نقش چشم گیری در بازار سرمابه و اقتصاد کشور ایفا می نمایند.سرمایه گذاران در این شرکتها می بایست عوامل متعدد تاثیر گذار بر آنها را ارزیابی نمایند.البته این شناسایی وارزیابی مستلزم بکارگیری سرعت ودقت لازم می باشد چرا که در جهان امروزی تصمیم گیریهای صحیح شتاب زیادی به خود گرفته است.
آنچه که سرمایه گذاران خواهان آنند، پیش بینی روند قیمتی در آینده است، اما طبق گفته بینامین گراهام هیچ کس از آینده ی بازار مطلع نیست. پس ما به دنبال پیش بینی آینده نیستیم ما براساس رفتار کنونی بازار عمل می کنیم پس به جای پیش بینی تغییرات بازار بر روی تک تک شرکتها و ارزش آن ها کار کنیم.
نحوه انتخاب سهام برتر در بورس اوراق بهادار تهران که از کارایی بالایی برخوردار نیست یکی از مسایل مهم واصلی سرمایه گذاران است و اکثر آنها بر اساس شایعات و توصیه ها اقدام به معامله می نمایند که اغلب نیز استرس این امر را دارند.اگر سرمایه گذاران در انتخاب سهام بطور منطقی تصمیم گیری کنند در نتیجه می توانند به بازدهی بیش از میانگین بازده بازار دست