دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران جنوب
دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد “M.A”
رشته علوم تربیتی گرایش تکنولوژی آموزشی
 
عنوان: امکانسنجی استقرار سیستم مدیریت اطلاعات در مدارس راهنمایی تهران از دیدگاه مدیران و معلمان
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
 عنوان مطالب                                                                                       شماره صفحه
چکیده. .1
فصل اول (کلیات طرح تحقیق) .3
1-1. مقدمه. .4
2-1. بیان مسئله .6
3-1. اهمیت و ضرورت پژوهش. .9
4-1. اهداف پژوهش 11
5-1. سؤالات پژوهش 11
6-1. فرضیه پژوهش. 12
7-1. واژگان و مفاهیم تحقیق 13
فصل دوم (مبانی نظری و پیشینه تحقیق). 16
1-2.مقدمه.17
1-2. تعریف سیستم. 18
2-2. انواع سیستم ها. 19
3-2. سیستم حلقه باز و حلقه بسته 20
4-2. دیدگاه سیستمی. 22
5-2. نگرش سیستمی در آموزش. 23
6-2. روش سیستمی. 24
7-2. الگوهای سیستم 25
8-2. چرخه حیات سیستم. 26
9-2. منحنی عمومی سیستم ها. 27
10-2. مفهوم اطلاعات. 27
11-2. مفهوم مدیریت 29
12-2. مدیریت اطلاعات 30
13-2.تعریف سازمان35
14-2. نقش فناوری اطلاعات در سازمان 36
عنوان مطالب                                                                                      شماره صفحه
15-2. سیستم های اطلاعاتی .36
16-2. اجزای سیستم اطلاعات سازمانی. 37
1-16-2. منابع ورودی. 37
2-16-2. عملیات. 38
3-16-2. منابع خروجی. 38
17-2. نقش سیستم اطلاعات مدیریت در سازمان 39
18-2. سیستم اطلاعات و مدیریت اطلاعات. 41
19-2. سیستم های اطلاعاتی و رایانه ها 42
20-2. نقش افراد در سیستم ها (متخصصان اطلاعات) 44
1-20-2. تحلیل گر سیستم. 45
2-20-2. مدیر پایگاه داده. 45
3-20-2. متخصص شبکه. 47
4-20-2. برنامه نویس 48
5-20-2. اپراتور(کاربر). 48
21-2. سیستم اطلاعات مدیریت(MIS). 49
22-2. ضرورت سیستم اطلاعات مدیریت(MIS). 50
23-2. مشخصات و مزایای سیستم اطلاعات مدیریت(MIS) 51
24-2. زیر مجموعه های سیستم اطلاعات مدیریت(MIS) 53
25-2. عناصر سیستم های اطلاعاتی مدیریت 55
1-25-2. سیستم پردازش داده ها 55
2-25-2. سیستم پشتیبانی. 56
3-25-2. سیستم پشتیبانی تصمیم(DDS) 58
4-25-2. سیستم اطلاعات مدیریت ارشد 59
5-25-2. سیستم خبره. 60
1-5-25-2. مدل سیستم خبره 61
2-5-25-2. محدودیت سیستم خبره. 62
26-2. اداره مجازی 62
عنوان مطلب                                                                                         شماره صفحه
1-26-2. ملزومات اداره مجازی. 63
2-26-2. بسته های نرم افزاری. 64
3-26-2. جزایر اطلاعاتی 64
4-26-2. پروژه های خاص 64
27-2. ملزومات اجرایی سیستم مدیریت اطلاعات 65
1-27-2. نرم افزار متناسب و کارآمد 65
2-27-2. حمایت مدیران ارشد 65
3-27-2. سازماندهی مناسب. 66
4-27-2. بسته های سخت افزاری و نرم افزاری 66
5-27-2. ارجاعات سیستم ها به یکدیگر. 66
6-27-2. موتور پایگاه داده 66
7-27-2. پرهیز از بلند پروازی 67
8-27-2. امنیت سیستم. .67-28-2. مطالعه امکانسنجی 68
29-2. موارد تبیینی توسط امکانسنجی 70
30-2. ساختار امکانسنجی 71
31-2. آمادگی برای امکانسنجی 72
32-2. تعیین مشکلات امکانسنجی 73
33-2. انتخاب گزینه امکانسنجی 73
34-2. جمع بندی و گزارش امکانسنجی 73
35-2. تکنیک TELOS. 74
36-2. ابعاد امکانسنجی پیشنهادی پروژه 77
1-36-2. امکانسنجی اقتصادی 77
1-1-36-2. بررسی متغییر اقتصادی در استقرار سیستم 77
2-1-36-2. تجزیه وتحلیل منفعت. 78
3-1-36-2. هزینه های مستقیم. 77
4-1-36-2. انواع منافع سیستم. 79
عنوان مطالب                                                                                       شماره صفحه
5-1-36-2. هزینه آنالیز و طراحی سیستم. 79
6-1-36-2. امکانپذیری کاهش هزینه ها 80
7-1-36-2. صرفه پذیر بودن دستیابی به نرم افزار و سخت افزار 81
8-1-36-2. هزینه های آموزش. 82
9-1-36-2. هزینه های نصب. 82
10-1-36-2. هزینه های تبدیل و تغییرات. 82
11-1-36-2. هزینه های مازاد 82
12-1-36-2. هزینه های عملیاتی 82
13-1-36-2. مزایای اقتصادی. 83
14-1-36-2. مقایسه هزینه ها و منافع 84
15-1-36-2. کاهش فساد اداری و مالی 86
2-36-2. امکانسنجی عملیاتی. 86
1-2-36-2. ابعاد امکانسنجی عملیاتی 88
3-36-2. امکانسنجی فنی. 89
1-3-36-2. ابعاد امکانسنجی فنی 89
37-2. گزارش امکانسنجی 90
1-37-2. گزارش کلی 90
2-37-2. گزارش تفصیلی 91
3-37-2. اجزاء گزارش نمونه ای امکانسنجی 92
38-2. هدف تجهیز سازمان با سیستم MIS 93
39-2. تاریخچه آموزش و پرورش در ایران. 94
40-2. سیرتحول آموزش و پرورش در ایران 95
41-2. مدارس و مراکز آموزشی در ایران 96
42-2. تاریخچه مدارس جدید در ایران. 96
43-2. وظایف آموزش و پرورش در ایران 97
44-2. آموزش و پرورش منطقه 3 تهران 98
45-2. پیشینه پژوهش. 99
عنوان مطلب                                                                                           شماره صفحه
1-45-2. تحقیقات داخلی. 99
2-45-2. تحقیقات خارجی. .107-فصل سوم (روش تحقیق).110
1-3. مقدمه111
2-3. روش تحقیق. 112
3-3. جامعه آماری. 113
4-3. نمونه آماری 113
5-3. روش نمونه گیری 114
6-3. متغیرهای تحقیق. 114
7-3. ابزار گردآوری اطلاعات 114
8-3. ویژگی روانسنجی ابزار تحقیق. 115
9-3. محدوده مکانی و زمانی پژوهش 116
10-3. روش جمع آوری داده ها 117
11-3. روشهای آماری 118
فصل چهارم (تجزیه تحلیل داده ها). 121
1-4. مقدمه. 122
2-4. آمار(داده های) توصیفی. 124
3-4. آمار استنباطی و آزمون فرضیه ها 128
فصل پنجم (نتیجه گیری و پیشنهادات). 134
1-5. مقدمه. 135
2-5. خلاصه تحقیق. 135
3-5. یافته های تحقیق 138
4-5. بحث و نتیجه گیری. 138
5-5. جمع بندی نتایج تحقیق. 141
6-5. پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق 143
7-5. محدودیتهای تحقیق. 145
8-5. پیشنهاد برای تحقیقات بعدی 147
فهرست جدول ها
عنوان                                                                                           شماره صفحه
جدول 1–2. نگرش مدیران به فناوری اطلاعات33
جدول 2-2. تأثیر فناوری اطلاعات در ارتقاء نقش های یک مدیر موفق.34
جدول 1-4. مولفه های متغیر اقتصادی امکان سنجی119
جدول 2-4. مولفه های متغیر فنی (تکنیکی) امکان سنجی.120
جدول 3-4. مولفه های متغیر عملیاتی امکانسنجی.122و121
جدول 4-4. تست نرمال بودن نمونه های انتخاب شده از جامعه آماری.123
جدول 5-4. امکان سنجی استقرار سیستم اطلاعات مدیریت از بعد اقتصادی.124
جدول 6-4. امکان سنجی استقرار سیستم اطلاعات مدیریت از بعد فنی125
جدول 7-4. امکان سنجی استقرار سیستم اطلاعات مدیریت از بعد عملیاتی125
جدول 8-4. رتبه بندی متغیرها ی امکان سنجی و مولفه ها (آزمون فرید من).127و126
جدول 9-4. آزمون فریدمن برای متغیرهای اقتصادی، تکنیکی، عملیاتی127
 
فهرست شکل ها و نمودارها
عنوان                                                                                                        شماره صفحه
شکل 1-2. جریان کامل یک سیستم اطلاعات مدیریت22
شکل 2–2. نیاز های اطلاعاتی مدیران در سه رده مدیریتی31
شکل 3-2. گام های امکان سنجی.71
شکل 4-2. مقایسه هزینه- مزایا.84
نمودار 1-4. رتبه بندی متغیرهای اقتصادی، فنی و عملیاتی امکان سنجی132
نمودار 2-4. رتبه بندی تحلیل پرسشنامه عمومی مکان سنجی.133
 
 
چکیده
امروزه انفجار اطلاعات در بخش های مختلف مدیریت منجر به تحولات گسترده استفاده از فنآوری اطلاعات گردیده است. تخصصی شدن اطلاعات را می توان از دلایل استفاده این تکنولوژی در سازمان ها دانست. سیستم مدیریت اطلاعات با گذر از مراحل مختلف تغییرات تکنولوژیکی، تکیه گاه اصلی مدیریت اطلاعات در توسعه بخش های مختلف جوامع محسوب می شود، بطوریکه اطلاعات ضروری و بهنگام را برای تسهیل فرایند تصمیم گیری مدیران در سازمان ها فراهم می سازد.
تحقیق حاضر امکان سنجی استقرار سیستم مدیریت اطلاعات در مدارس راهنمایی آموزش و پرورش شهر تهران از دیدگاه مدیران و معلمان را مورد بررسی قرار داده است. در این بررسی، عوامل مختلف امکان سنجی در ابعاد مختلف اقتصادی، فنی و عملیاتی مورد مطالعه قرار گرفته است. این تحقیق از آن جا که به بررسی و امکان سنجی استقرار سیستم مدیریت اطلاعات می پردازد یک تحقیق توصیفی اکتشافی می باشد.
ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد و جامعه آماری مدیران و معلمان مقطع راهنمایی آموزش و پرورش منطقه سه شهر تهران بوده است که از مجموع 1541 نفر از معلمان و مدیران، بر اساس جدول دی مورگان 100 نفر از معلمان و 50 نفر از مدیران به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق ضمن پاسخ دادن به سوالهای تحقیق، مشخص گردید که امکان استقرار سیستم اطلاعات مدیریت از بُعد اقتصادی و عملیاتی وجود دارد اما از بعد فنی وجود ندارد. همچنین از لحاظ رتبه بندی و اولویت نسبت به مؤلفه های امکانسنجی، رتبه اول به مولفه عملیاتی، رتبه دوم به مولفه اقتصادی و رتبه سوم به مولفه فنی (تکنیکی) اختصاص یافت.
کلید واژه ها: آموزش و پرورش، اطلاعات، امکانسنجی، سیستم، مدیریت
 

 مقدمه
یکی از وظایف مهم مدیریت، تصمیم گیری است و همین لفظ تصمیم گیری، یک عنوان کلی بوده که شامل گستره بسیاری از وظایف مدیران می باشد و از برنامه ریزی و سازماندهی گرفته تا هدایت و کنترل و سرانجام ارزشیابی را در بر می گیرد و البته باید توجه داشت که محتوای وظایف و عملکرد مدیریتی در سطوح مختلف سازمانی نیز مختلف می باشد یعنی با توجه به اینکه مدیریت در چه سطحی (ارشد، میانی، اجرائی) صورت می گیرد، محتوای گوناگونی برای آنها شامل می شود (کومار[1]، 1374).
در عرصه سازمانها نیز فنآوری اطلاعات باعث بوجود آمدن تحولات عظیمی شده است و همه وجوه سازمانی و وظایف و کارکردهای مدیریتی را تحت تأثیرخود قرار داده است، به طوری که امروزه بسیاری از وظایف سازمانی و مدیریتی با استفاده از تکنولوژی رایانه ای انجام می گیرد (فتح الهی، 1384).
یکی از وجوه بارز زندگی کنونی، پیشرفتی می باشد که در عرصه تکنولوژی و فنآوری اطلاعات صورت گرفته است که تأثیر بسیار شگرفی بر زندگی بشر در قرن بیست و یکم از خود بر جای گذارده است بطوریکه در قرن بیست و یکم چاره ای جز تعامل با چنین تکنولوژی پیچیده ای وجود ندارد (آنسف و مک دانل[2]،1380). دیگر ویژگی بارز عصر حاضر، تغییر و تحول سریع در ابعاد گوناگون جوامع می باشد. این تغییرات از زمان رنسانس تا قرن حاضر در تمامی زمینه ها نمود علمی یافته و با توجه به پیشرفت های موجود در زمینه میکرو الکترونیک، جنبه انقلابی پیدا کرده است و در این میان تکنولوژی اطلاعات، موتور تغییرات جاری به شمار می رود (کتابی، 1384).
اولین تغییرات از زمان دستگاه تایپِ نسبتاً گران قیمت گوتنبرگ[3] در قرن 16 شروع شده و با ابداعات و نوآوری های حاصله در محاسبه های مکانیکی در قرن 17 توسط پاسکال[4] توسعه یافت. در قرن 18 میلادی جاکارت[5] و در قرن 19 بابیج[6]، کارت پانچ را به همراه برنامه ریزی خودکار پی ریزی نمودند. اختراع تلگراف توسط مورس[7] و تلفن توسط گراهام بل[8]، نیز از اولین گام های لازم جهت کاهش محدودیت های جغرافیایی در نقل و انتقال اطلاعات به شمار می روند.
سیستم کارت پانچ هولریس[9]، برای اولین بار در سال 1890 در سرشماری ایالات متحده آمریکا بکار گرفته شد و زمینه پردازش داده ها در مقیاس وسیع را فراهم نمود و با توسعه تکنولوژی الکترومکانیکی جهت محاسبه های اتومکانیک توسط آیکن[10] در دهه 1940 در دانشگاه پنسیلوانیای[11] آمریکا، سرعت و حجم اطلاعات افزایش چشم گیری یافت و قابلیت دستکاری داده ها و اطلاعات نیز فراهم آمد (آنسف و مک دانل[12]،1380).
سیستم مدیریت اطلاعات (MIS)[13] در دهه 1960 نسبتاً ناشناخته بود. در اوایل 1970 بنیان آن شکل گرفت و در سال 1980 اطلاعات اندکی درباره MIS وجود داشت. تکنولوژی در این زمینه در سطح بسیار پائین قرار داشت. امروزه سیستم مدیریت اطلاعات با گذر از مراحل مختلف تغییرات تکنولوژی، تکیه گاه اصلی بخش های مختلف توسعه جوامع، صنعت و تجارت محسوب می شود، به طوری که اطلاعات ضروری و به هنگام را برای تسهیل فرایند تصمیم گیری مدیران در سازمان ها فراهم می سازد (انواری و رستمی، 1375).
با حضور رایانه ها و نفوذ آنها به درون سازمان ها در قرن بیستم، سیستمی بنام “سیستم مدیریت اطلاعات” برای مدیران طراحی شد، که اطلاعات درون سازمانی را معمولاً در قالب گزارش های  منظم دوره ای و یا موردی به مدیران ارائه می کرد (واتسون[14]، 1385).
مدیران سازمان های بزرگ و پیشرفته با وظایف گسترده و پیچیده مانند بانک ها، شرکت های بیمه، مؤسسات صنعتی بزرگ، آموزش و پژوهش و دانشگاه ها و امثال آنها با داشتن  مرکزی اعم از مکانیزه و غیر مکانیزه در آن سازمان ها، جهت جمع آوری اطلاعات و منعکس کردن آخرین تغییرات مربوطه در آنها، از آخرین اخبار و تحولات در سازمان خود مطلع می شدند (انواری و رستمی، 1375). چنین مرکز یا مغز اطلاعاتی[15]، مدیران کلیه واحدها را در جریان آخرین اطلاعات و اخبار در سازمان ها می گذارد، به بیان ساده چشم و گوش اداره کنندگان، تصمیم گیرندگان، متخصصان و کارشناسان در آن سازمان به شمار می رود و به آنها در فکر کردن و تصمیم گرفتن کمک می کند و امور برنامه ریزی و کنترل کلاً از طریق اطلاعات کسب شده از این واحد انجام می شود و به طور خلاصه، منبع کسب اطلاعات برای کلیه واحد های سازمان است (کاظمی، 1376).
[1] – J.Koomar
[2] – D.Ansef & M.Macdonel
[3] – Gutenberg
[4] – Pascale
[5] – Jacarte
[6] – Babije
[7] – Moors
[8] – Graham.Bell
[9] – Holerise