فهرست مطالب
عنوان                                                    صفحه
فصل اول 1
مقدمه 2
بیان مساله 4
فرضیه‌های تحقیق. 5
اهداف کلی 5
اهداف جزیی 5
اهمیت و فایده پژوهش 6
تعریف اصلاحات 8
تعریف عملیاتی . 8

فصل دوم
تعاریف سلامت روان 11
تاریخچه مختصری بر سلامت روان 12
اصول بهداشت روان. 13
انجمن ملی بهداشت روانی (NIMH) 15
رابطه ورزش با سلامت روان 15
زنان و فعالیت بدنی 17
جمعیت مسن و فعالیت بدنی 18
تعاریف ورزش . 19
تاریخچه مختصری بر ورزش هندبال . 19
کاربرد ورزش هندبال در جامعه 20
نظریه‌های ارائه شده درباره ورزش توسط محققان 21
مکتب انسان گرایی. 23
مکتب رفتار گرایی. 23
مکتب شناخت گرایی 24
ورزش از دیدگاه اسلام . 25
ورزش و درمان 25
پیشینه مطالعاتی در جهان 27
پیشینه مطالعاتی در ایران 29

فصل سوم
روش تحقیق . 32
جامعه تحقیق 32
نمونه تحقیق 33
چگونگی نمونه‌برداری. 33
توضیح درباره نمونه‌ها. 34
نحوه نمره گذاری . 33
ابزار تحقیق 34
– روایی پرسشنامه 36
– اعتباری پرسشنامه. 37
روش آماری 40

فصل چهارم
محاسبات آماری علائم جسمانی 44
تفسیر و بیان نتیجه علائم جسمانی. 44
محاسبات آماری علائم اضطرابی و خواب 48
تفسیر و بیان نتیجه علائم ضطرابی و خواب 48
محاسبات آماری کارکرد اجتماعی. 51
تفسیر و بیان نتیجه کارکرد اجتماعی 51
محاسبات و بیان افسردگی. 54
تفسیر و بیان نتیجه افسردگی. 54
محاسبات آماری سلامت عمومی. 56
تفسیر و بیان نتیجه سلامت عمومی 56

فصل پنجم
خلاصه‌ای از فصول. 60
مقایسه پژوهش حاضر با پژوهشهای پیشین 60
محدودیتهای پژوهش. 61
پیشنهادات . 63
منابع و مآ‎خذ.

 

فهرست جداول
جدول علائم جسمانی (1-4). 46
جدول علائم اضطرابی و اختلال خواب (2-4). 49
جدول کارکرد اجتماعی (3-4) 53
جدول علائم افسردگی (4-4) 55
جدول سلامت عمومی (5-4) 57

 

                  فهرست نمودارها
نمودار علائم جسمانی (1-4). 46
نمودار علائم اضطرابی و اختلال خواب (2-4). 49
نمودار کارکرد اجتماعی (3-4) 52
نمودار علائم افسردگی (4-4) 55
نمودار سلامت عمومی (5-4) 57

چکیده:
در این پژوهش به بررسی تاثیر ورزش بر سلامت روان در زنان ورزشکار و غیرورزشکار پرداخته شده است فرضیه‌های مورد بررسی در این پژوهش عبارتند از:
1- بین علائم جسمانی در زنان ورزشکار با زنان غیر ورزشکار تفاوت وجود دارد.
2- بین علائم اضطرابی و اختلال خواب در زنان ورزشکار با زنان غیرورزشکار تفاوت وجود دارد.
3- بین کارکرد اجتماعی در زنان ورزشکار با زنان غیر ورزشکار تفاوت وجود دارد.
4- بین افسردگی در زنان ورزشکار با زنان غیرورزشکار تفاوت وجود دارد.
گروه نمونه انتخاب شده در این پژوهش شامل 60 نفر از زنان دانشجوی 42-20 ساله می‌باشد که 30 نفر از آنان دانشجویان ورزشکار حرفه‌ای مجموعه شهید شیرودی و 30 نفر دیگر از دانشجویان غیرورزشکار واحد قیامدشت در سال 1385 می‌باشند ابزار مورد استفاده در این آزمون پرسشنامه سلامت عمومی GHQ و روش آماری در این پژوهش t استیودنت می‌باشد بر اساس نتایج حاصله از این آزمون بین علائم جسمانی در زنان ورزشکار و غیرورزشکار با 03/3 t= و با اطمینان 99% و بین علائم اضطرابی و اختلال خواب با 11/3 t = وبا اطمینان 99% و بین کارکرد اجتماعی با 53/3 t =  و با اطمینان 99% و 999% و بین افسردگی با 59/2 t = و با اطمینان 95/%  و در نهایت بین سلامت عمومی با 57/2t= و با اطمینان 95% تفاوت معنادار وجود دارد.
مقدمه:
یکی از شاخص‌های مهم توسعه یافتگی کشورها، سطح سلامت و تندرستی افراد جامعه است. به بیان دیگر، سطح سلامت و تندرستی در کشورهای توسعه یافته مطلوب و مطابق با استانداردهای جهانی است. کارشناسان اهم راه‌های دستیابی به سلامت و تندرستی را تغذیه مناسب، رعایت اصول بهداشتی و اجرای فعالیت‌های جسمانی می‌دانند که هر یک به نوبه خود نقش بسزایی در تامین سلامت جسم و روح افراد دارند. بهداشت جسمی و روانی از مقوله‌هایی است که از دیرباز مورد توجه رهبران دینی و نخبگان علمی جوامع بوده است و در متون علمی تمدن های نخستین چون یونان، ایران، و روم فصول متعددی به اهمیت این مقوله اختصاص یافته است. (پهلوان، محمدرضا، 1383، ص 2)
جرج در باتلر[1] در کتاب مقدمه تفریحات سالم و بازی در جامعه به این نکته اشاره کرده که تفریحات سالم و ورزش در گذراندن اوقات فراغت نقش سازنده‌ای در جامعه دارد. او معتقد است که واژه بازی و ورزش در اوقات فراغت کودکان و جوانان نوعی بیان حالتهای روانی یا عاطفی و عادات رفتاری آنها است. اکثر نویسندگان و صاحبنظران ورزشی را عقیده بر این است که بازی و ورزش یکی از عوامل اصلی و موثر در روند رشد کودکان، نوجوانان و جوانان است و در نزد بزرگسالان آثار فیزیولوژی و روانی دارد که به بهداشت جسمی و ذهنی آنان کمک می کند. (نمازی زاده و سلحشور، 1361، ص 12)
غیر از تغذیه، ورزش باز هم تاثیر قدرتمندی بر سلامتی دارد. سالخوردگان سالم و بی‌تحرک بالای 80 سال که استقامت آموزی را شروع می‌کنند (راه رفتن، رقص اروبیک و دوچرخه‌ سواری) قابلیتهایی کسب می‌کنند که با قابلیتهای افراد بسیار جوانتر برابر است. (سید محمدی، یحیحی؛1383، ص 310)
امروزه دوندگان و دوچرخه‌سواران در جاده ها و خیابان‌های شهرها و روستاها به چشم می خورند و باشگاه های بدنسازی همه جا مشاهده می‌شوند. اما در شیوه زندگی بیشتر بزرگسالان آمریکایی هنوز فعالیت بدنی، غیر منتظم است یا فقط به میزانی اندک دیده می‌شود. (میرزایی؛ الهه؛ 1384؛ ص 429)
حرکت و جنبش از ویژگیهای حیات انسان دارای انگیزه و ریشه ای در سرشت او و عملی برای رشد و سلامت و نشاط آدمی است. نیازمند به حرکت، ناگزیر از حرکت است. منع انسان از حرکت نه تنها سبب توقف رشد بلکه موجب افسردگی، بروز رفتار ناهنجار و از دست دادن شور و نشاط زندگی می گردد.
بدون هیچ‌گونه تردیدی جسم ورزشکار با ذهن و جان او و نیز رفتار و عملش رابطه اساسی دارد. (ملامحمد؛ محمدرضا؛ 1379؛ ص 32)
در سراسر جهان بیش از 60 درصد بالغین به مقدار کافی فعالیت بدنی مفید برای سلامتی را انجام نمی‌دهند. بی‌تحرکی بیشتر در میان زنان، بالغین مسن‌تر، طبقات پایین از نظر اقتصادی- اجتماعی و افراد ناتوان شایع است. همچنین فعالیت بدنی با افزایش سن در دوران نوجوانی کاهش می‌یابد و این کاهش در طول سال های بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کمتر از 13 درصد جوانان به مقدار کافی فعال هستند به طوری که می توانند از سلامت حال و آینده خود سود ببرند. دختران نوجوان کمتر از پسران نوجوان فعال هستند. فعالیت بدنی و برنامه‌های آموزشی تربیت بدنی در مدارس در حال کاهش هستند که این روند در سراسر جهان هشدار دهنده است. (حجت زاده علیه؛ 1383؛ ص 1

 
واحد ساری گروه روانشناسی بالینی
 
پایاننامه برای دریافت درجه کارشناسیارشد در رشته روانشناسی بالینی )M.A)
 
عنوان:
 
مدل ساختاری نقش متغیرهای اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خودناتوان سازی بر اختالل خوردن و BMI
 
استاد راهنما :
 
دکتر بهرام میرزائیان
 
استاد مشاور :
دکتر جواد ستاره
 
بهار 95
 
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

فهرست مطالب

عنوانشماره صفحه

چکیده 1

فصل اول: کلیات پژوهش

-1-1 مقدمه3

-2-1 بیان مسأله4

-3-1 اهمیت و ضرورت انجام پژوهش7

-4-1 اهداف پژوهش. 8

-1-4-1 هدف اصلی:. 8

-2-4-1 اهداف فرعی:. 9

-5-1 متغیرهای پژوهش10

-1-5-1 متغیرمستقل:. 10

-2-5-1متغیرهای وابسته: 10.

-6-1فرضیه های پژوهش10

-7-1تعریف واژه ها و اصطالحات. 12

-1-7-1تعاریف نظری )مفهومی( 12.

-2-7-1تعاریف عملیاتی )عملی(. 13

 

ح

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

-1-2 مقدمه16

-2-2 مبانی نظری پژوهش16

-1-2-2 اضطراب اجتماعی 16

-1-1-2-2 معنای اضطراب. 17

-2-2-2 ویژگی های اضطراب اجتماعی 18

-3-2-2 جنبه های اضطراب اجتماعی 19.

-1-3-2-2 جنبه های ادراکی 19.

-2-3-2-2 جنبه های رفتاری. 21

-3-3-2-2 جنبه های فیزیولوژیکی 22

-4-2-2 انواع اضطراب از نظر روان شناسان. 23

-5-2-2 دیدگاه های نظری درباره مفهوم اضطراب 23.

-6-2-2 افسردگی. 26

-7-2-2 خشم. 29

-8-2-2 خودپنداره 32

-9-2-2 خودناتوان سازی 35

-10-2-2 اختالل خوردن 39.

-11-2-2 شاخص توده بدنی 41.

-3-2 پیشینه پژوهش. 42

 

ط

-1-3-2 پژوهش های انجام شده در داخل کشور 42

-2-3-2 پژوهش های انجام شده در خارج از کشور 46

-4-2 خالصه و جمع بندی48

فصل سوم: روش اجرای پژوهش

-1-3مقدمه. 51

-2-3روش پژوهش51

-3-3 جامعه ی آماری51

-4-3 حجم نمونه و روش نمونه گیری52

-5-3 ابزار گردآوری داده ها52

-6-3 روایی و اعتبار ابزار پژوهش. 54

-7-3 روش های تجزیه و تحلیل داده ها56

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها

-1-4 مقدمه58

-2-4 تجزیه و تحلیل توصیفی متغیر ها58

-3-4 تجزیه و تحلیل استنباطی متغیر ها. 59

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

-1-5 خالصه. 78

-2-5 بحث و نتیجه گیری78

-3-5 محدودیت ها. 93

-4-5 پیشنهادات. 93

-1-4-5 پیشنهاد پژوهشی. 93

-2-4-5 پیشنهاد کاربردی. 94

منابع فارسی95

منابع غیرفارسی102

پیوست ها

پرسشنامه اضطراب، افسردگی و استرس 108. )DASS(

مقیاس صفت خشم اسپیلبرگر109

آزمون مفهوم خویشتن یا خود پنداره– بک و استیر Beck Self – Concept 1978 (BSCT)

110Test (BSCT

مقیاس خودناتوان سازی جونز و رودوالت119

مقیاس تشخیص اختالل خوردن 121. EDDS

چکیده انگلیسی134

فهرست جداول

عنوانشماره صفحه

جدول:1-4 محاسبه شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش 59.

جدول :2-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر شاخص توده بدنی 59

جدول :3-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر شاخص توده بدنی 60

جدول :4-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر شاخص توده بدنی. 60

جدول :5-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر شاخص توده بدنی. 61

جدول :6-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر شاخص توده بدنی 62.

جدول :7-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 63

جدول :8-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر بی اشتهایی عصبی. 64

جدول :9-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر بی اشتهایی عصبی 65

جدول :10-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر بی اشتهایی عصبی. 65

جدول :11-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر بی اشتهایی عصبی 66

جدول :12-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر بی اشتهایی عصبی 66.

جدول :13-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 68.

جدول :14-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر پراشتهایی عصبی 68

جدول :15-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر پراشتهایی عصبی 69

جدول :16-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر پراشتهایی عصبی 69.

ل

جدول :17-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر پراشتهایی عصبی 70

جدول :18-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر پراشتهایی عصبی 70.

جدول :20-4 محاسبه میزان تأثیر اضطراب بر اختالل پرخوری 72

جدول :21-4 محاسبه میزان تأثیر افسردگی بر اختالل پرخوری 73

جدول :22-4 محاسبه میزان تأثیر خشم بر اختالل پرخوری 73

جدول :23-4 محاسبه میزان تأثیر خودپنداره بر اختالل پرخوری 74

جدول :24-4 محاسبه میزان تأثیر خود ناتوان سازی بر اختالل پرخوری 74

جدول:25-4 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر 76

فهرست نمودارها

عنوانشماره صفحه

نمودار:1-4تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر

شاخص توده بدنی 62)BMI(

نمودار :2-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر بی

اشتهایی عصبی 67.

نمودار :3-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر پر

اشتهایی روانی 71

نمودار:4-4 تحلیل مسیر اثر اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر بی

اختالل پر خوری 75.
چکیده

هدف اصلی پژوهش حاضر مدل ساختاری نقش متغیرهای اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره و خود ناتوان سازی بر اختالل خوردن و BMI بود. با توجه به اهمیت تصویر بدنی و شاخص توده بدنی و عوامل روانشناسی مختلفی که می تواند بر این مسئله تأثیر بگذارد، انجام پژوهش حاضر از بعد نظری، عملی و کابردی دارای اهمیت و ضرورت است. روش پژوهش با توجه به ماهیت موضوع، مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه آماری در این پژوهش عبارتند بودند از 750 نفر که شامل کلیه مردان و زنانی که دچار اختالل در شاخص توده بدنی )BMI ≤ 25( )BMI( بوده و در دوره زمانی سه ماه از اول آّبان ماه 1394 تا پایان دی ماه 1394 به دو کلینیک تغذیه شهرستان ساری مراجعه نمودهاند. حجم نمونه آماری با توجه به جدول کرجسی و مورگان تعداد 256 نفربود. روش گرد آوری دادهها دو روش کتابخانه ای و روش میدانی بوده است . ابزارهای گرد آوری دادهها شامل پرسشنامههای DASS-21برای سنجش اضطراب، افسردگی و استرس، خشم اسپیلبرگر، خودپنداره بک )BSCT(، خود ناتوان سازی جونز و رودوالت )SHS( و تشخیص اختالل خوردن )EDDS( بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها در بخش آمار توصیفی از نرم افزار آماری SPSS ویرایش 22

برای آزمون فرضیههای پژوهش از مدل تحلیل ساختاری و آزمون رگرسیون با کمک نرم افزار Lisrel استفاده شد.یافتههای پژوهش نشان داد که اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره
 

خوناتوان سازی نقش موثر و مثبتی بر شاخص توده بدنی )BMI(، بی اشتهایی عصبی، پراشتهایی روانی و اختالل پرخوری افراد مورد بررسی داشته است.

کلیدواژهها: اضطراب، افسردگی، خشم، خودپنداره، خودناتوان سازی، اختالل خوردن، شاخص توده بدنی .BMI

فصل اول:

کلیات پژوهش

-1-1 مقدمه
جهان معاصر توأم با پیشرفت ها و رشد عقالنی که در بطن خود ایجاد کرده توجه خود را بر مسائل شخصیتی انسان متمرکزتر کرده است. مسائلی که شاید 100 سال پیش از این، موضوعاتی پیش پا افتاده و غیرمهم تلقی می شده اند. از جمله مسائل مورد بحث شخصیتی انسان که قبالً کمتر به آن پرداخته شده است، تصویر بدنی است. تصویر بدنی بیانگر نگرش فرد از خود همراه با احساسات و افکاری است که می تواند تغییر دهنده رفتار او در شرایط گوناگون و در جهات مثبت یا منفی باشد. این تصویر ذهنی می تواند تحت تأثیر عواملی چون

رشد جسمانی، تعامالت فرد با محیط اجتماعی، سوانح، آسیب و جراحات بدنی قرار گیرد و نگرانی از تصویر بدنی را در فرد ایجاد کند )سوگار1، .)2003

دامنه تصویر بدنی و نگرانی از آن تا به آنجا گسترش یافته است که مشغله ذهنی بسیاری از افراد، به ویژه جوانان گردیده و روزانه زمان و هزینه زیادی صرف تفکر و تغییرات ظاهری در بدن می شود )گرین و پریثارد2، .)2003 این امر به گونه ای است که این افراد ساعت ها در مورد تصویر بدنی خود فکر می کنند و با تغییر در آرایش و پوشیدن لباس های متنوع و قرار گرفتن در وضعیت های خاص سعی در پوشاندن نقائص ظاهری خود دارند که بیشتر زائیده تصور ذهنی آنان از بدنشان است. به نظر می رسد رضایت از تصویر بدنی در بین جوانان، مستلزم رضایت از پنج عامل بدنی باشد. این عوامل عبارتند از: تناسب اندام، زیبایی ظاهری، سالمت بدنی، پاکیزگی و بهداشت و زیبائی پوست و مو و توانایی کنترل وزن )پاشا، نادری و اکبری، .)1387
1 . Sugar 2 . Green & Prithard

3
نارضایتی از این تصویر بدنی می تواند پیامدهایی چون اضطراب، افسردگی، انزوای اجتماعی، اختالالت روانی، تضعیف خودپنداره و عزت نفس را در پی داشته باشد. از نظر مات و المسدن)2004( 1 تصویر بدنی به عنوان یک ساختار چند بعدی قابل تغییر است.

در این فصل به مباحثی مانند: بیان مسئله، اهمیت و ضرورت انجام پژوهش، اهداف پژوهش، فرضیه های پژوهش، تعاریف واژه ها و اصطالحات، محدوده های پژوهش و سرانجام نیز متغیرهای پژوهش پرداخته خواهد شد.

-2-1 بیان مسأله

پذیرش اجتماعی به طور تنگاتنگ با خود نمایشگری )فرآیندی که به واسطه آن فرد به منظور نظارت و کنترل تأثیر سایرین روی خود تالش میکند(، مرتبط است. بهگونهای که هر قدر این نگرانی از خود نمایشگری بیشتر باشد، به احتمال بیشتری فرد از راهبردهای محافظت از احساس خود یا بهزیستی استفاده میکند. این راهبردها میتواند به طور وسیع برای محافظت ازمن یا ارتقاء من به کار گرفته شوند. یعنی رفتارهایی که برای ایجاد تصویری مطلوب طراحی شده و کنشوری آنها بهبود بدن و تصویری متناسب از خود است)آگاه هریس، جان بزرگی و گلچین، .)1391

از آنجا که امروزه داشتن ظاهری مناسب در فرهنگ و جوامع غربی و شرقی رواج یافته است )اکلوند وبیانکوف2،.)2000 پژوهشها نشان میدهند که بسیاری از افراد به ویژه زنان برای

. Mott & Lumsden . Eklund & Bianco
4
دستیابی به ظاهرمتناسب وکاهش وزن از رفتارهای غذا خوردن استفاده میکنند )فورمن هافمن1، .)2004

در واقع چاقی و اضافه وزن یک بیماری و ناهنجاری با اهمیت اجتماعی و اقتصادی است. این امر در اثر عدم تعادل انرژی در طی یک دوره ی زمانی است. علت این عدم تعادل انرژی که در نهایت منجر به چاقی و اضافه وزن می شود، ترکیبی از چند عامل مختلف است و می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد )پتکووا2 و همکاران، .)2014

چاقی عامل مهمی در افزایش مشکالت روانشناختی است. برای مثال استورچ3 و همکاران )2007( در مطالعه ی خود بیان کرده اند که مسخره شدن توسط دوستان به خاطر چاقی به شکل مثبت و معناداری با عالیم درونی شده و برونی شده ای که توسط والدین گزارش شده است، ارتباط دارد. با توجه به اهمیت بحث چاقی و تأثیراتی که می تواند بر رفتارهای روانشناختی افراد داشته باشد، می توان این مسئله را از مسائل حائز اهمیت در پژوهش های روانشناسی دانست، چرا که عوامل مختلف روانشناسی از جمله اضطراب4، افسردگی5، خشم6،

خودپنداره7 و خودناتوان8 سازی می توانند بر رفتار خوردن و شاخص توده بدنی در افراد تأثیرگذار بوده و آن را تحت تأثیر قرار دهند. در ادامه به شرح مختصری در زمینه مفاهیم هر کدام از این مشکالت روانشناختی می پردازیم.

. Forman Hofman

Petkova 3. Storch . 

 
واحد ساری گروه روانشناسی بالینی
پایاننامه برای دریافت درجه کارشناسیارشد در رشته روانشناسی بالینی )M.A)
 
استاد راهنما :
 
دکتر یار علی دوستی
 
استاد مشاور :
 
دکتر محمد کاظم فخری
 
تابستان 95
 
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 
 
2-1 بیان مسئله
 
 
در جامعه به شدت پویا و پرشتاب کنونی که اولین برداشت ها و تأثیرات در طرف مقابل مهم هستند؛ ظاهر افراد، نمادها و نشانه های خارجی، منزلت و اهمیت بسزایی می یابند )کیوان آرا،
ربانی و ژیانپور، .)1389 زیبایی بر این اساس به عنوان یکی از مولفه های جایگاه اجتماعی در ارزیابی موقعیت های اجتماعی افراد جامعه مهم قلمداد می گردد. شکل گیری پدیده ای به نام جراحی پالستیک، شاید بزرگترین کمک ممکن را به کسانی کرد که از قیافه و ظاهر خود ناراضی بودند )خانجانی، باباپور و صبا، .)1391 امروزه جراحی زیبایی یکی از شایع ترین اعمال جراحی است که در جهان صورت می گیرد و روز به روز نیز بر تعداد متقاضیان چنین اعمالی افزوده می شود. با توجه به اهمیت موضوع و رواج روز افزون آن، مطالعات متعددی در زمینه عوامل روانشناختی مرتبط با جراحی های زیبایی به صورت عام و جراحی زیبایی بینی به صورت خاص انجام شده است. بابوکو، لطیف اگلو، آتابای، اورال و کوسان)2003( 1 جنبه های اجتماعی عمل جراحی زیبایی بینی را بررسی کرده و نتیجه گرفتند که اکثر متقاضیان خانم های جوان، مجرد و دارای تحصیالت باال هستند. همچنین در ایران نیز نتایج پژوهش خانجانی، باباپور و صبا )1391( نشان داد که بین افراد متقاضی و غیرمتقاضی جراحی زیبایی از لحاظ اختالالت اضطرابی، افسردگی و تصویر بدنی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین یافته های پژوهش نیکنام، فرارویی، کامکار، فوالدی و محمدی )1391( بیانگر تفاوت معنادار بین افرادیکه جراحی بینی انجام داده اند با افراد عادی در استانداردهای فردی، نظم و ترتیب، نگرانی در مورد اشتباهات، انتقادات والدین، شک و تردید و انتظارات والدین بوده است. در عین حال جراحی های زیبایی و پالستیک از جمله جراحی بینی می تواند دالیل مختلفی داشته و بر ویژگی های روانشناختی متفاوتی در فرد تأثیر داشته باشد.
 
 
1 . Babuccu, Latifoqlu, Atabay, Oral & Cosan
 
19
 
به نظر می رسد که شخصیت های کمال گرا بیشترین متقاضیان جراحی زیبایی و به خصوص جراحی زیبایی بینی را تشکیل می دهند و بخش عمده ای از نارضایتی بعد از عمل مربوط به این افراد است )فیتزپاتریک، شری، هارتلینگ، هویت، فلت و شری1، .)2011 از نظر روانشناسی کمال گرایی مربوط به افرادی است که معیارهای باال و دست نیافتنی برای خود وضع می کنند )یند، ساولیچ، کوقتری و شفران2، .)2011 این افراد تمایل دارند امور به بهترین وجه انجام گیرد و نتایج امور برایشان رضایت بخش نیست. این خصیصه در مواردی در افراد بسیار تشدید شده و به شکل بیمارگونه و وسواس فکری تبدیل می شود که در این حالت تصویری که فرد از خود دارد نامطلوبتر از تصویر واقعی خود می باشد و در نتیجه اگر داوطلب جراحی های زیبایی باشند به دلیل شرایط ویژه روانی با نارضایتی بعد از عمل رو به رو خواهند شد )فیتزپاتریک و همکاران، .)2011 شری، هویت، فلت و لی باگلی)2007( 3 در پژوهش خود نشان دادند که کمال گرایی همچنین به عنوان عاملی برای انجام جراحی زیبایی است. همچنین حسینی، قاسمی، موالئی گنابادی و رضایی )2010( نیز در پژوهش خود نشان دادند که اکثر افراد متقاضی جراحی زیبایی، کمال گرا بوده و افکار و رفتار وسواسی دارند و به همین دلیل هر گونه نقص کوچک یا عدم تقارن به وسیله این بیماران بزرگ جلوه داده می شود و همین امر باعث می شود که به جراحی زیبایی اقدام کنند یا بالفاصله بعد از اقدام به جراحی زیبایی درخواست عمل مجدد کنند.
 
یکی از مهم ترین مسائل در جامعه به ویژه جامعه ایرانی برقراری سالمت جنسی در جامعه است. سازمان بهداشت جهانی، بهداشت و سالمت جنسی را یکپارچگی و هماهنگی میان
1 . Fitzpatrick, Sherry, Hartling, Hewitt, Flett & Sherry 2 . Yiend, Savulich, Coughtry & Shafran 3 . Sherry, Hewitt, Flett & Lee Baggl

چکیده:
 
هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان شباهت و تضاد در ویژگیهای شخصیتی با سازگاری زناشویی است.جامعه آماری شامل 500 زوج دانشجویان مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای حرفهای دانشگاه آزاد اسلامی کردستان (سنندج، سقز، قروه، مریوان و بیجار) که در سال 1388 با مراجعه به دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری جهت شرکت در جشن ازدواج دانشجویی ثبت نام نمودهاند. حجم نمونه شامل 200 زوج دانشجو با استفاده از نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند و در زمان اجرای آزمون حداقل یک سال از ازدواج رسمی آنها گذشته بود.ابزار پژوهش شامل پرسشنامه نئو فرم کوتاه (NEO-FFI) و آزمون سازگاری زناشویی لاک ـ والاس است .برای تحلیل داده ها از روشهای آماری واریانس یکطرفه وآزمون توکی ـ کرامر استفاده شد.نتایج به دست آمده نشان داد زمانی که هر زوج با ثبات باشند سازگاری زناشویی در گروه مردان و گروههای زنان و مردان بیشتر از زمانی است که هر دو زوج روان آزردهخو باشند.یافتههای دیگر پژوهش در بررسی تفاوت سازگاری زناشویی در بعد شخصیتی همسازی نشان داد که سازگاری زناشویی زمانی که مرد همساز و زن ناهمساز باشد بیش از زمانی است که هر دو زوج همساز باشندودر گروه زنان و همچنین گروههای زنان و مردان زمانی که مرد همساز و زن ناهمساز باشد سازگاری زناشویی بیش از زمانی است که هر دو زوج ناهمساز باشند.
 
کلیده واژه ها
 
پنج عامل شخصیت ،شباهت وتضاد شخصیتی، سازگاری زناشویی
فهرست مطالب
 
عنوان                                                                                                                                        صفحه
چکیده فارسی 3
 
تشکر و قدردانی. 4
 
فصل اول
 
بیان مسأله 9
 
اهمیت و ضرورت تحقیق 10
 
اهداف تحقیق 11
 
پیشینیه پژوهش
 
مرور منابع یا ادبیات تحقیق 11
 
اهمیت و ضرورت ازدواج. 11
 
چرا افراد ازدواج میکنند؟. 12
 
دلایل ازدواج 12
 
اهداف ازدواج. 13
 
ملاکها و شرایط ازدواج. 15
 
جایگاه و نقش رشد در ازدواج. 19
 
رابطه ملاکهای گزینش همسر با موفقیت در زندگی. 21
 
زناشویی
 
موفقیت زندگی در رابطه با اهداف ازدواج 21
 
همسان همسری یک قاعده جهانی. 22
 
عوامل مؤثر بر گزینش همسر. 23
 
نقش والدین در ازدواج جوانان. 24
 
عوامل مؤثر در زندگی زناشویی موفق 25
 
ویژگیهای یک ازدواج موفق. 26
 
عواملی که سازگاری زناشویی را دشوار میسازد 27
 
مفهوم شخصیت. 28
 
رویکردهای اصلی شخصیت 29
 
رویکردهای روان پویشی 29
 
دیدگاه ساختاری 29
 
دیدگاه پویشی 29
 
دیدگاه اقتصادی. 30
 
رویکرد پدیدارشناختی. 30
 
 
 
5
 
رویکرد شناختی 31
 
رویکرد رفتاری 32
 
رویکرد یادگیری اجتماعی. 32
 
رویکرد صفات. 32
 
نظریه آلپورت 32
 
نظریه کتل. 33
 
نظریه آیزنک. 34
 
مدل پنج عاملی شخصیت 35
 
پیشینه تاریخی مدل پنج عاملی شخصیت
 
مدل پنج عاملی مک کری و کاستا 36
 
ابعاد شخصیت در مدل پنج عاملی مک کری 37
 
وکاستا
 
نوروزگرایی 37. (N)
 
برونگرایی 37 (E)
 
گشودگی 37. (O)
 
مقبولیت 38. (A)
 
وظیفه شناسی 38 ©
 
تفسیرهای نظری مدل پنج عاملی شخصیت 38
 
سنجش شخصیت 39
 
پرسشنامههای خود سنجی یا عینی شخصیت 30
 
آزمونهای فرافکن 30
 
مصاحبه بالینی 30
 
سنجش رفتاری. 41
 
پژوهش های داخلی 41
 
پژوهش های خارجی 48
 
فرضیه ها یا پرسشهای تحقیق. 56
 
ملاحظات اخلاقی. 56
 
محدودیت های تحقیق 57
 
متغیر های تحقیق. 57
 
تعاریف واژه ها 57
 
فصل دوم: روش شناسی
 
طرح پژوهش. 59
 
جامعه آماری و گروه نمونه 59
 
ابزار گردآوری داده ها:. 59
 
6
 
شیوه تجزیه و تحلیل آماری:. 62
 
فصل سوم یافتههای پژوهش
 
یافتههای پژوهش. 64
 
الف: یافتههای توصیفی. 64
 
ب: یافتههای استنبا طی 64
 
فصل چهارم بحث و نتیجهگیری
 
تحلیل نتایج 72
 
کاربرد نتایج 73
 
پیشنهادات پژوهش. 73
 
منابع و مأخذ فارسی. 75
 
منابع و مأخذ لاتین. 76
 
پیوستها. 80
 
چکیده لاتین                                                                                                                                  82
 
 
فصل اول
 
 
 
مقدمه
 
 
بیان مسئله
 
سازگاری زناشویی� با توجه به اهمیت نهاد خانواده در جوامع امروزی، ارتباط آن با کیفیت زندگی و تأثیرگذاری بر جنبههای مختلف زندگی از جمله سلامت جسمی و روانی از دهه 1990 مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. سینها � و ماکرجک(1990) � سازگاری زناشویی را وضعیتی میدانند که در آن زن و شوهر در بیشتر مواقع احساس ناشی از خوشبختی و رضایت از همدیگر را دارند. سازگاری در ازدواج از طریق علاقه متقابل، مراقبت از
یکدیگر، پذیرش، درک یکدیگر و ارضای نیازها ایجاد میشود (احمدی،   .(1384 در واقع سازگاری زناشویی
 
فرایندی است که در طول زندگی زن و شوهر بوجود میآید، و لازمه آن انطباق سلیقهها، شناخت صفات
شخصیتی، ایجاد قواعد رفتاری و شکلگیری الگوهای مراودهای است (قربانعلیپور، .(1387 مطالعات نشان می – دهد که سازگاری زناشویی به سازگاری کلی فرد کمک میکند. همسران سازگار عزت نفس بالاتری را دارند و در روابط اجتماعی رضایت بیشتری از زندگی دارند. که در رفتار آنان بصورت ابراز عشق و محبت، احترام متقابل، روابط جنسی رضایتبخش، تشابه نگرش، ارتباط مناسب و حل مسأله جلوهگر میشود. در مطالعات انجام شده
 

تلاشهایی در جهت شناسایی عوامل مؤثر بر سازگاری زوجین صورت گرفته است (فوورس و السن،
1986؛
 
هلمن و همکاران، 1994؛ برادباری و فینچام، .(2000 از جمله عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی، متغیرهای شخصیتی است. ویژگیهای شخصیتی در تمام زمینههای زندگی و روابط اجتماعی انسان جلوهگر میشوند و
 

مسائل پر اهمیتی چون ازدواج، سازگاری زوجین و رضایت آنها را تحت تأثیر قرار میدهند (دانش،
.(1384
 
شخصیت به صورت مستقیم و به عنوان عاملی تأثیرگذار بر فرآیند ارتباطی زوجها اثر میگذارد. شخصیت یک نفر انواع معین و متفاوتی از واکنشها را از طرف متقابل فرا میخواند و بالطبع رضایت زناشویی و میزان سازگاری آنها را متأثر میسازد (کاگلین، هاستون وهاست، .(2000 تحقیقات نشان میدهند که عوامل شخصیتی پیشبینیهای تجربی در سازگاری زناشویی هستند. وجود روابط بین عوامل شخصیتی و بازده زناشویی زوجین با استفاده از طرحهای طولی و مقطعی مورد آزمون قرار گرفته و نتایج نشانگر آن است که ویژگیهای شخصیتی زوجین از جمله مؤثرترین عوامل میزان رضایت از زندگی است که در تبیین تغییرات رضایتمندی زناشویی اهمیت ویژهای دارد (کوردک، 1993؛ بورچارد و لوزیر، 1999؛ امانالهیفرد، 1384 ؛ دونلان، 2004، گاتیس، 2004؛ لویز، 2005؛ عباسی، 1389؛ احدی، 1386؛ شکرکن، 1385؛ عطاری، 1385؛ محمدزاده ابراهیمی، .(1387 نتایج کلی پژوهشهای متعدد بیانگر آن است که پنج عامل شخصیتی روانآزدهخویی �، برونگرایی �، گشودگی�، همسازی�
�. marital adjustment
�. Sinha.sp.
Mukerjec. N. . �
� .Neuroticism.
� .Extraversion.
� .Openness.
9
 
و وظیفهشناسی � پیشبینی کننده سازگاری زناشوییاند (شکرکن، .(1385 پژوهشهای جدیدتر در بررسی ویژگیهای شخصیتی متمرکز بر نقش تفاوت و شباهت ویژگیهای شخصیتی با سازگاری و رضایت از زندگی زوجین است (شیوتا و لونسون، 2007؛ السن و نمچک، 1999؛ ویسمن، ابلاکر و ینستک، 2004؛ رابینز، کاسپی و موفیت،2002؛ گاتیس، 2004؛ لوو و کلونن، 2005؛ واتسون، .(2004 یافتههای برخی از پژوهشها نشان میدهد که ازدواجهایی از پایداری و سلامت برخوردارند که هنگام شروع زندگی مشترک، ویژگیهای شخصیتی زوجها مشابه باشند (کاسپی هرنز، .(1990 یافتههای نمیچک و السن (1999) با استفاده از مدل پنج عاملی شخصیت بیانگر آن است که سازگاری زوجها در شباهت و تفاوت عوامل شخصیتی همسازی، روانآزردهخویی و گشودگی و برونگرایی متفاوت است. پژوهش سیمپسون و چرستنس ( (2004 و لوووکلونن ( (2005 نشانداد که شباهت زوجین در عامل شخصیتی همسازی با رضایت بیشتری در روابط زناشویی همراه است. یافتههای پژوهش محمدزاده ابراهیمی (1387) نشانداد بین مشابه بودن در خوشایندی و برونگرایی با رضایت زناشویی رابطه معنی – دار وجود دارد و بین مکمل بودن در عامل روانآزردهخویی با رضایت زناشویی رابطه منفی وجود دارد. با توجه به پیشینه پژوهشهای انجام شده، پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی تأثیر شباهت و تضاد ویژگیهای شخصیتی با سازگاری زناشویی در زوجهای دانشجو بپردازد.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
 
رضایت و سازگاری زناشویی عاملی مهم در حفظ و پایداری خانواده به شمار می رود. با نگرش بیشتر به ریشه های نارضایتی زناشویی در زن و شوهر میتوان از طلاق در سالهای آینده پیش گیری کر

 
واحد ساری دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی
 
پایاننامه برای دریافت درجه کارشناسی در رشته روانشناسی بالینی )M.A)
 

 
عنوان:
بررسی میزان تحمل استرس بین دانشجویان پسر و دختر
 

 
استاد راهنما :
دکتر قاسمعلی طالبی
 

بهار 95
 
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            شماره صفحه
چکیده. 1
 
فصل اول: کلیات پژوهش
 
مقدمه. 3
 
بیان مسئله. 5
 
اهداف پژوهش 8
 
هدف کلی. 8
 
هدف فرعی. 8
 
سوال پژوهش:. 8
 
فرضیه های پژوهش 8
 
اهمیت و ضرورت پژوهش 8
 
تعاریف نظری. 9
 
تعاریف عملیاتی. 9
 
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
 
مقدمه. 13
 
مفهوم استرس 13
 
نکات ضروری در مورد مفهوم فشار عصبی. 16
 
مدل های استرس. 16
 
)1 مدل مبتنی بر محرک . 17
 
)2 مدل مبتنی بر تاثیر متقابل. 17
 
)3 الگوی جنبه پردازی 19
 
روشهای پیشگیری از ایجاد استرس 20
 
الف- واکنشهای استرس کلی هستند. 20
 
ب- واکنشهای استرسی اقتصادی هستند.. 21
 
ج- طرح ده یا خود به خودی بودن واکنشهای استرس 22
 
د- واکنشهای استرس برانگیزاننده هیجان اند. 23
 
سه الگوی هیجانی بسیار با اهمیت 23
 
-1 خشم. 23
 
-2 ترس 23
 
-3 اضطراب. 23
 
ز
 
هـ- واکنشهای استرسی تعیین کننده های داخلی و خارجی دارند 24
 
استرس به عنوان پاسخ درونی 24
 
مقابله با استرس. 26
 
-1 شبکه روابط اجتماعی 26
 
-2 مهارتهای حل مشکل 26
 
-3 اعتقادات خانوادگی و فردی. 26
 
-4 منابع مالی 27
 
-5 سالمتی ، انرژی ، ویژگی های اخالقی و شخصیتی.. 27
 
انواع روشهای مقابله 27
 
-1راهبردهای ابزاری 27
 
-2راهبردهای درون روانی 27
 
-3مهار فعالیت. 27
 
-4جستجوی اطالعات 27
 
شیوه های مقابله. 27
 
مکانیزم های دفاعی 27
 
رفتارهای غیر انطباقی. 27
 
پی پروایی. 27
 
اجتماعی شدن 27
 
برخورد منفعالنه. 28
 
اقدامات در جهت کنترل استرس. 28
 
تغییر در تفکر 28
 
رژیم غذایی. 29
 
ورزش و تمرینات منظم روزانه. 29
 
تنفس ، یوگا. 30
 
خواب 30
 
اوقات فراقت و تفریح. 31
 
عقاید. 31
 
سیستم حمایتی 32
 
شوخی. 33
 
انحراف ذهن 33
 
ح
 
بیانات شخصی خود آفرین 33
 
روشهای کنار آمدن با استرس. 34
 
روش مستقیم 34
 
کنار آمدن دفاعی 34
 
منابع الزم برای مبارزه با استرس. 34
 
ادبیات نظری. 35
 
راههای مقابله با استرس از دیدگاه پزشکی. 36
 
دیدگاه روانشناسی. 38
 
شخصیت نوع اول. 39
 
دومین نوع شخصیت 39
 
سومین نوع شخصیت. 39
 
پیشینه تحقیق. 40
 
فصل سوم: روش پژوهش
 
روش تحقیق 46
 
جامعه آماری 46
 
نمونه پژوهش 46
 
ابزار پژوهش 46
 
چگونگی جمع اوری اطالعات. 47
 
تجزیه و تحلیل داده ها 47
 
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
 
جدول شماره : 1 فراوانی و درصد فراوانی دانشجویان 49
 
جدول شماره : 2 تعداد شرکت کننده و نمرات تجربه استرس 49
 
جدول شماره : 3 تعداد شرکت کننده و نمرات تجربه استرس 49
 
جدول شماره : 4 تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه. 50
 
جدول شماره : 5 شاخص های آماری محاسبه شده برای دانشجویان پسر و دختر. 50
 
جدول شماره : 6 آزمون T و تفاوت میانگین. 51
 
جدول شماره : 7 تحلیل واریانس یکطرفه و مقایسه ی دانشجویان پسر و دختر 52
 
جدول شماره : 8 بررسی مقیاس کنار آمدن رویارویانه دانشجویان پسر و دختر. . 54
 
جدول شماره : 9 بررسی مقیاس دوری جویی دانشجویان پسر و دختر 54
 
جدول شماره : 10 بررسی مقیاس خویشتن داری دانشجویان پسر و دختر. 55
 
جدول شماره : 11 بررسی مقیاس جستجوی حمایت اجتماعی دانشجویان پسر و دختر. 55
 
 
ط
 
جدول شماره : 12 بررسی مقیاس مسئولیت پذیری دانشجویان پسر و دختر 55
 
جدول شماره : 13 بررسی مقیاس گریز – اجتناب دانشجویان پسر و دختر 56
 
جدول شماره : 14 بررسی مقیاس حل مدیرانه مسئله دانشجویان پسر و دختر . 56
 
جدول شماره : 15 بررسی مقیاس ارزیابی مجدد مثبت دانشجویان پسر و دختر 57
 
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
 
نتیجه گیری. 58
 
پیشنهادات 59
 
محدودیت ها 60
 
فهرست منابع. 61
 
ضمائم
 
پرسشنامه روش های کنار آمدن الزاروس. 63
 
 
چکیده
 
 
پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان تحمل استرس بین دانشجویان پسر و دختر رشته روانشناسی صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پی رویدادی بود واز طریق نمونهگیری در دسترس، 60نفـر دختر و پسر 30( پسر و 30 دختر ( انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشـنامه پرسشـنامه کنـار امدن الزاروس بود. فرضیه تحقیق با استفاده از روش T مستقل مورد بررسی قـرار گرفـت و بعـد از انجام این پژوهش و با توجه به تجزیه و تحلیل ابزار پژوهشی، به این نتیجه دست یافتیم که تنها در برخی مقیاس ها آن هم نه در حد اطمینان کامل تفاوت به چشـم مـی خـورد. بنـابراین دو فرضـیه پژوهش مورد قبول واقع نشد و به این نتیجه دست یافتیم که بین میزان تحمل استرس دانشجویان پسر و دختر تفاوت معنی داری وجود ندارد و همچنین بین میزان تحمل استرس دانشجویان پسر و دختر رشته روانشناسی تفاوت معنی داری وجود ندارد.
 
کلید واژه: استرس،خویشتن داری، مسئولیت پذیری، حل مدیرانه.
 
 
فصل اول
 
 
کلیات پژوهش
 
 
مقدمه :
 
 
افراد جامعه کنونی بیش از پیش نسبت به استرس و پیامدهای آن هوشیار شـده انـد . بزرگسـاالن ، نوجوانان و حتی کودکان از آلودگی محیط زیست امکان وقوع یک جنگ هسته ای به پایان رسیدن منابع طبیعی وجوه اافزوده های غذایی و مواد سـرطان زا و سـخن مـی گوینـد و تمـامی اسـالل بخشی از زندگی روزمره را تشکیل می دهند . زندگی عصر ما چنان است که در اغلـ خـانواده هـا پدر و مادر هر دو باید کار کنند تا بتوانند هزینه ای روز افزون را تامین نمایند . طالق افزایش یافته ، ازدواج مجدد هم امری نا ممکن نیست افزون رسانه های گروهی ، افراد به مشاهده ی صحنه های جنگ خشونت ، تخری ، بی رحمی و مرگ و کشتار عادت داده اند )استوا ، )1998
 
استرس یکی از مفاهیم مهم در مطالعه روانشناسی و بهداشت روانی به شمار می آیـد و بـه کفیـات گوناگون در زندگی اطالق می شود و به عنوان علل بسیاری از درد ها ، ناراحتی ها و بیمـاری هـا و بیماری ها تلقی می شود . مردم عادی آن را پدیده ای رنج آور و ناخوشایند ، پزشـکان مسـئله را از دید واکنش های فیزولوژیک روانپزشکان بنا را بر فشارهای عصبی و بـه کـار بـردن مکانسـیم هـای سایکوفیزیولوژیک و باالخره روانشناسان آن را تغییر رفتار و حـاالت هیجـانی و بحرانـی مـی داننـد )اتکینسون ، ترجمه براهنی ، ) 1368
 
مطالعه استرس به عنوان احساس حاصل از ارزیابی موقعیتی به عنوان فشار یا اضافه باری بـه منـابع روانشناختی ، مطالعه چگونگی تعادل بین جسم و روان است . محققان بر این نکته توافق دارند کـه ما را در وریطه ی یک همه گیری استرس هستیم که باعث بیماری و حتـی مـرگ مـی شـود . امـا درباره ی چگونگی تعریف استرس توافق کمتری دارند . تعریف استرس دشوار است . نظریه پردازان مختلف این اصطالح را به شیوه های مختلفی بکار برده اند . یکی از شیوه های رایج تعریف اسـترس در نظر گرفتن آن به عنوان محرک است . توماس هوامز )1979( استرس را واقعه محرکی کـه الزم است فرد با آن سازگار شود تعریف کرد . بنابراین استرس به عنوان یک محرک ، هر موقعیتی اسـت
 
 
 
که در خواست های غیر معقول و فوق العاده را داشته و نیازمند تغییر در الگوی زندگی جـاری فـرد باشد )هولمزو راهه )1976
 
موارد استرس به عنوان یک محرک شامل امتحان بالیای طبیعی و جدایی زناشویی است ایـن واقـع استرس زا هستند . چون فرد را ملزوم به انجام رفتارهای سازگارانه برای کنـار امـدن بـا درخواسـت های محیطی تحمل شده می کند .
استرس به شکل دیگر می تواند به صورت پاسخ فیزیولـوژیکی در نظـر گرفتـه شـود )سـیله )1976 طبق نظر هانس سیله فیزیولوژیست ، الگوی نا متمایز فعالیت فیزیولوژیکیذاتاً نـاگوار اسـت . زیـرا تند شدن ضربان ، قل ، تند شدن تنفس و افزایش تنش عضالنی و کارکرد تعادل حیاتی را مختـل می کند . طبق نظریه سیله ، هرگاه شخصی برای مدت طوالنی انگیختگی ، فیزیولـوژیکی را تجربـه کند )مثل بیمار ت دار ( بدن دچار استرس می شود . پژوهشگران دیگر می گویند واکنش استرس نه تنها تغییرات فیزولوژیکی بلکه اختالل واکنش هـای رفتـاری – حرکتـی )مثـل لـرزش دسـت ، اختالل های گفتاری( آشفتگی هیجانی و بدکاری شناختی را شامل می شود )الزاروس )1966
 
چون مردم به محرک های یکسان ، به صورت متفاوت واکنش نشان می دهند پس بایـد اسـترس را چیزی بیش از یک محرک در نظر گرفت . الزاروس و فوکلمن مخالف در نظـر گـرفتن اسـترس بـه عنوان پاسخ فیزیولوژیکی نیز هستند . بسیاری از وقـایع زنـدگی نظیـر ورزش و عاشـق شـدن ، بـه تشدید فعالیت دستگاه عصبی خودمختار می انجامد ولی شخص ورزش و عشـق را بـه عنـوان یـک عامل استرس زا تجربه نمی کند .
 
دانشجویان در جامعه ای زندگی می کنند که مشخصات بارز آن را می توان افزایش جمعیت ، شـهر نشینی گسترش موسسات و پیچیدگی تکنولوژی در ارتباطات دانست و ایـن مـوارد بـیش از پـیش انسانها و مخصوصاً دانشجویان را به هم نزدیک کرده و باعث شده تا آنها در جهت رقابت با سـایرین به تکاپو و تالش بیشتر وادار شوند . از این طریق افزایش توقعات و انتظارات روز افزون جامعه نیز در جهت رفع این توقعات و حل موارد فوق مسمر الثمر نخواهد بود . یکی از مهمترین موضوع که با آن
 
4
بیتر در این تحقیق سرو کار داریم استرس ها و عواملی که باعث این فشار های عصبی اسـت کـه همه دانشجویان با آن درگیر هستند که باید آنها را بشناسیم . امروزه استرس بـه عنـوان مهمتـرین فاکتور در جوامع می باشد که باعث به وجود آمدن امراض جسمی و اختالهای روانـی در رفتارهـای دانشجویان است . استرس در زندگی دانشجویان به شیوه های متفاوتی بروز می کند ، پرخاشـگری ناگهان در پاسخ به یک سوال ساده لوحانه ، سر درد شدید در پایـان یـک روزگـاری سـخت ، بـروز عصبانیت برای همین میزان تحمل دانشجویان به استرس نسبت به فاکتورهای شخصـیت و محـیط متفاوت است و آنها در دوران تحصیل استرس را تجربه می کنند . گروهـی از روانشناسـان رفتـاری استرس را بیماری شایع قرن نامگذاری کرده اند در حالی که در عصر حاضر که در آن هستیم عصـر استرس و فشارهای روانی و عصبی است دوره ای که در آن دانشجویان بیش از هر زمان دیگـری در معرض عوامل وجود استرس قرار گرفته و مسالل و مشکالت بی شماری از هر طـرف آنهـا را احاطـه کرده است .
 
بیان مسئله :
 
 
استرس به سه مفهوم در نظر گرفته شده است )الهه میرزایی ، ) 1378 در یک رویکرد ، تمرکـز بـر محیط معطوف است و استرس به عنوان محرک توصیف شده است که شامل واقعـه یـا رشـته ای از شرایط ویژه به عنوان مثال ، زمانی که فرد می گوید شغل من بسـیار پـر اسـترس اسـت از همـین دیدگاه به مفهوم استرس نگاه کرده است . وقایع و شرایطی تهدید کننده یـا زیـان بخـش انـد و در نتیجه احساس تنش ایجاد می کند ، استرس زا خوانده می شود .
 
رویکرد دوم استری را به عنوان پاسخ در نظر گرفته و تمرکز آن بر واکنش مردم به عوامل استرس زا ست . از این دیدگاه مردم به نقشی که احساس می کنند استرس می گویند ، مانند زمانی کـه فـرد می گوید : به هنگام سخنرانی احساس استرس می کنم . پاسخ فرد شامل دو جـز مـرتبط بـا هـم است . جز شناختی که شامل رفتار ، الگوی فکری و احساسات است . مانند زمانی که احساس مـی
 
 
5
 
کنید عصبی هستید و جز فیزیولوژیکی که برانگیختگی های جسمی را در بر می گیرد مانند زمانی که قلبتان تند تند می زند دهانتان خشک می شود و عرق می کند )الهه میرزایی ، )1378
 
رویکرد سوم ، استرس را فرایندی می دانند که در عین آنکه در برگیرنده استرس زا هـا و فرسـایش هاست اما بعد مهم دیگری را نیز به آن می افزاید و آن رابطه ی میان فرد و محیط است ) به نقل از همان کتاب( این فرآیند شامل تعامل ها و تطابق های دایم مسان فرد و محیط است که هر یک بـر دیگری اثر می گذارد و از دیگری اثر می پذیرد و بر اساس این نظریه ، استرس تنها یک محرک یـا پاسخ نیست بلکه فرایندی است که فرد می تواند از طریق راهکارهای رفتاری ، شناختی و احساسی به گونه ای فعال از تاثیرات آن بکاهد .
 
ارزیابی وقایع به عنوان پر استرس به دو گونه گروه از عوامل بستگی دارد ، عواملی که مربوط به فرد است و عواملی که به موقعیت بستگی دارد . عوامل فردی شامل ویژگی هـای شخصـیتی ، هـوش و انگیزش فرد می شود برای مثال ، افراد برخوردار از عزت نفس باال بر این باورند که توانایی های الزم را برای برآوردن نیازهای یک موعیت را دارند . در صورت مواجهه با موقعیتی پـر اسـترس ، ممکـن است به عوض تهدید انگیز قلمداد کردن آن را به گونه ای مبارزه طلبی ببینند . در مورد انگیزه می توان گفت که هر چه هدف بیشتر در معرض خطر قرار گیرد و مهم تر باشد ، فـرد میـزان اسـترس بیشتر را ارزیابی خواهد کرد )الهه میرزایی ، )1378
 
الیس معتقد است باورهای غیر منطقی بسیاری از مردم موج افزایش استرس آنها می شود عواملی که موقعیتی را پر استرس می کند در وهله ی اول وقـایعی هسـتند کـه ملزومـات شـدیدی را مـی طلبند )پرسون و نیوفلد ، )1987
به عنوان مثال ، بیماری که در انتظار عمل جراحی دردناکی را می کشد ، این موقعیـت را پـیش از انجام گرفتن سنجش فشار خود استرس زا می بینند . گـذارهای زنـدگی نیـز اسـترس زا هسـتند ) موس و شفر ، )1986
 
 
6