عنوان                                                                                                              صفحه

3-6-3- روش پیشنهادی برای مکان یابی ………………………………………………………………………….
36
3-7- محاسبه همبستگی در سیگنال EEG ……………………………………………………………………………………..
38
3-8- ویژگی استفاده شده برای تشخیص خستگی ……………………………………………………………………………
40
3-9- روش‌های کلاسه بندی استفاده شده ……………………………………………………………………………………..
40
3-9-1- ماشین بردار پشتیبان …………………………………………………………………………………………
40
3-9-2- K نزدیک ترین همسایه ……………………………………………………………………………………….
42
3-10- روش‌های مقایسه شده با روش پیشنهادی………………………………………………………………………………
42
3-10-1- آنتروپی تقریبی ……………………………………………………………………………………………….
43
3-10-2- کولموگروف آنتروپی………………………………………………………………………………………….
44
3-10-3- تجزیه و تحلیل بردار اصلی به همراه کرنل …………………………………………………………..
45
3-10-4- مدل مخفی مارکوف………………………………………………………………………………………….
45
3-10-5- روش اراﺋﻪ شده توسط لیو و همکارانش ……………………………………………………………….
46
3-10-6- روش اراﺋﻪ شده توسط شن و همکارانش ……………………………………………………………..
46
3-10-7- توموگرافی الکترومغناطیسی با رزولوشن پایین ……………………………………………………..
47
3-10-8- توموگرافی الکترومغناطیسی استاندارد با رزولوشن پایین ……………………………………….
48
3-11- جمع‌بندی ………………………………………………………………………………………………………………………..
49
فصل چهارم: آزمایش‌ها و نتایج ……………………………………………………………………………………………………
50
4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………..
51
4-2- شبیه سازی سیگنال EEG برای مشخص کردن دقت مکان‌یابی ………………………………………………..
52
4-3- سیگنال EEG ثبت شده برای بررسی میزان خستگی ……………………………………………………………….
53
4-4- شبیه سازی سیگنال EEG برای بررسی میزان خستگی …………………………………………………………….
57
4-5- نتایج ………………………………………………………………………………………………………………………………….
59
4-5-1- مقایسه روش مکان یابی پیشنهادی و LCMV ……………………………………………………….
59
4-5-2- بررسی خستگی به کمک داده های ثبت شده  EEG……………………………………………….
60
4-5-2-1- بررسی مکان و قدرت منابع در حالت خسته و نرمال………………………………
60
4-5-2-2- بررسی ویژگی پیشنهادی در کلاسه‎بندی حالت‌ها………………………………….
62
4-5-2- بررسی خستگی به کمک سیگنال شبیه‌سازی شده………………………………………………….
67
4-6- جمع‌بندی …………………………………………………………………………………………………………………………..
70
فصل هفتم: نتیجه گیری و پیشنهادات ……………………………………………………………………………………
71
فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………
74
 

 

فهرست جداول

 

 

عنوان و شماره                                                                                                   صفحه

59
جدول 4-1) مقایسه میزان خطا بین روش پیشنهادی و روش LCMV …………………………………………………………
63
جدول 4-2) صحت به دست آمده توسط روش پیشنهادی در کلاسه بندی‌های 1NN و SVM……………………..
63
جدول 4-3) صحت به دست آمده توسط لیو و   همکارانش………………………………………………………………………………..
64
جدول 4-4) صحت به دست آمده توسط شن و همکارانش……………………………………………………………………………………..
65
جدول 4-5) مقایسه بین پیچیدگی استخراج ویژگی روش‌های مختلف ………………………………………………………….
  

67
جدول 4-6)  خطای مکان‌یابی برای روش های مختلف بر روی قسمت‌های مختلف سیگنال که از ابتدا سیگنال شبیه سازی شده انتخاب شده‌اند…………………………………………………………………………………………………..
  

68
جدول 4-7)  خطای مکان‌یابی برای روش های مختلف بر روی قسمت‌های مختلف سیگنال که از وسط سیگنال شبیه سازی شده انتخاب شده‌اند…………………………………………………………………………………………………..
  

68
جدول 4-7)  خطای مکان‌یابی برای روش های مختلف بر روی قسمت‌های مختلف سیگنال که از وسط سیگنال شبیه سازی شده انتخاب شده‌اند…………………………………………………………………………………………………..
  

68
جدول 4-9) انحراف معیار و میانگین خطای مکان یابی برای روش های مختلف بر روی قسمت های مختلف سیگنال شبیه سازی شده……………………………………………………………………………………………………………….
 

 

فهرست شکل ها

 

 

عنوان                                                                                                                صفحه

شکل2-1) انتخاب بهترین ویژگی‌ها در روشی مبتنی بر طیف سیگنال………………………………………………….
11
شکل 2-2) مقایسه پارامترهای ApEn و KC برای دو باند فرکانسی آلفا و بتا و در دو حالت قبل و بعد از خستگی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
  

13
شکل 2-3) نظم منطقی بین 59 الکترود……………………………………………………………………………………………………
16
شکل 2-4) مکان الکترودها که با اسم هر الکترود مشخص شده است …………………………………………………….
19
شکل 3-1) فیلتر مکانی در الگوریتم‌های پرتوسازی…………………………………………………………………………………..
31
شکل 3-2) استفاده از فیلتر مکانی تقریباً بهینه…………………………………………………………………………………………
34
شکل 4-1) مکان منبع فرض شده برای شبیه سازی سیگنال EEG………………………………………………………..
52
شکل 4-2) نمونه‌ای از سیگنال EEG فرد قبل از خسته شدن ……………………………………………………………….
55
شکل 4-3) نمونه‌ای از سیگنال EEG فرد پس از خسته شدن………………………………………………………………..
55
شکل 4-4) نمونه ای از سیگنال EEG پیش پردازش شده فرد قبل از خسته شدن……………………………….
56
شکل 4-5) نمونه ای از سیگنال EEG پیش پردازش شده فرد پس از خسته شدن ……………………………….
56
شکل 4-6) نمونه ای از نویز EOG اضافه شده به داده‌های شبیه سازی شده………………………………………….
58
شکل 4-7) مکان متوسط قوی‌ترین منبع برای یک فرد در حالت خسته و نرمال…………………………………….
61
شکل 4-8) قدرت متوسط منابع برای 17 شرکت کننده در ثبت سیگنال در هر دو سطح خسته و غیر خسته………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
  

62
شکل 4-9) نمایش جعبه‌ای برای مقایسه بین صحت، ویژگی و حساسیت روش‌های مختلف …………………..
65
شکل 4-10) میزان خستگی به دست آمده توسط روش پیشنهادی ………………………………………………………….
70
 
 
 

فصل اول

1- مقدمه

مقدمه
خستگی پدیده ای رایج در زندگی روزمره ماست. یک تعریف مشترک از خستگی این است که خستگی حالتی است که به دنبال یک بازه از فعالیت ذهنی یا بدنی ایجاد می‌شود که توسط کاهش در توانایی برای کار کردن مشخص می‌شود.

اولین بار مفهوم خستگی ذهنی توسط گرندجین[1] معرفی شد [1]، که به وضوح خستگی ذهنی را از خستگی فیزیکی متفاوت کرد. او خستگی بدنی را در اثر کاهش عملکرد سیستم عضلانی و خستگی ذهنی را با کاهش عملکرد ذهنی و احساس خستگی تعریف کرد.

خستگی دارای پیامدهای عمده ای در تلفات جاده و در حال حاضر یکی از مساﺋﻞ عمده در صنعت حمل و نقل است. با توجه به کار های اولیه در این مورد، خستگی راننده 35-45 درصد از تصادفات جاده را تشکیل می داده است [2]. علاوه بر این خستگی باعث کاهش کارایی ذهنی خصوصاً در افراد متخصصی که در حین کار فعالیت ذهنی بسیار بالایی دارند (برنامه نویسان حرفه‌ای کامپیوتر و طراحان سیستم‌های صنعتی که در قسمت‌های R&D شرکت‌ها کار می‌کنند) و همچنین باعث افزایش زمان پاسخ گویی در افراد می‌شود. در نتیجه علاوه بر اثراتی که خستگی ذهنی بر پایین آمدن کارایی افراد در موقعیت‌های شغلی مختلفی دارد، می‌تواند عامل مهمی در تصادفات جاده‌ها و سنجش کارایی افراد در کارخانجات باشد. در نتیجه، از آنجا که با خسته شدن، فرد در اجرای کار با قدرت عملکرد کافی دچار مشکل می‌شود و با توجه به رابطه‌ای که خستگی در افزایش احتمال تصادفات در جاده‌ها و کارخانجات دارد ، مشخص کردن میزان خستگی فرد، در کاهش چنین تصادفاتی و همچنین افزایش قدرت عملکرد افراد ضروری به نظر می‌رسد. در نتیجه ما در این تحقیق به بررسی خستگی ذهنی پرداخته‌ایم (در ادامه خستگی به معنی خستگی ذهنی استفاده شده است).

تعریف مسئله
از زمان تعریف خستگی تاکنون، در زمینه تشخیص میزان خستگی روش‌های متفاوتی مورد بررسی قرار گرفته است. در بین این روش‌ها، به نظر می‌رسد سیگنال ثبت شده از فعالیت الکتریکی مغز[2](EEG) مشخص کننده بهتری از میزان خستگی است و قدرت پیش‌بینی بیشتری در تشخیص خستگی مغزی دارد [5].

EEG در اصل به عنوان یک روش برای تحقیق در مورد فرایندهای مختلف ذهنی ارائه شد. اولین ثبت فعالیت الکتریکی مغز از مغز خرگوش و میمون توسط کاتون[3] در سال 1875 گزارش شد [6]، اما سال 1929 بود که هانس برگر[4] [7] اولین اندازه گیری از فعالیت‌های الکتریکی مغز را در انسان گزارش کرد. پس از آن، این سیگنال در تشخیص‌های کاربردی به ویژه بیماری‌های مختلف به کار برده شد. از آنجا که به طور گسترده‌ای پذیرفته شده است که تغییرات مشخصه در شکل موج EEG و باندهای قدرت آن را می‌توان برای مشخص کردن انتقال از هوشیاری به خواب و مراحل مختلف خواب مورد استفاده قرار داد [8]، EEG به عنوان یک استاندارد برای اندازه گیری سطح هوشیاری و خواب آلودگی مشاهده شده است. در نتیجه از سیگنال EEG به عنوان یک روش استاندارد برای مشخص کردن سطح خستگی استفاده می‌شود.

با این حال، تفاوت‌های قابل توجهی در میان الگوریتم‌های فعلی تشخیص خستگی بر اساس EEG وجود دارد. مطالعات قبلی نشان داده است که ارتباط بین تغییرات EEG و میزان خستگی به نوع کار و حالت شخص بستگی دارد. این مطالعات هم در ماهیت الگوریتم برای تشخیص خستگی و  هم مکان و تعداد الکترود‌ها برای ثبت سیگنال متفاوت هستند [9]. علاوه بر این تمام این الگوریتم‌ها با محدودیت‌های متفاوتی رو به رو هستند. به طور مثال  بسیاری از این روش‌ها نیاز به روش‌های برای کاهش بعد فضای ویژگی‌های استخراج شده دارند تا دقت روش‌های خود را افزایش دهند. در نتیجه هدف از انجام این پایان نامه تشخیص میزان خستگی به کمک روشی است که نیاز به کاهش بعد

1‌. 5‌ .1‌. اهداف کلی تحقیق………………………………………… 7

1‌. 5‌ .2‌. اهداف کاربردی تحقیق………………………………………… 7

1‌. 6‌. مرور منابع………………………………………. 7

1‌. 6‌ .1‌. تحقیقات توصیفی جنگل‌های مانگرو خلیج فارس و دریای عمان………… 8

1‌. 6‌ .2‌. تحقیقات مرتبط با خدمات اکوسیستم‌های مانگرو ایران………………… 11

1‌. 6‌ .3‌. تحقیقات مربوط به پایش و اندازه‌گیری جنگل‌های مانگرو ایران…………… 11

1‌. 6‌ .4‌. تحقیقات مرتبط با جنگل‌کاری و تولید نهال مانگرو در ایران………………. 15

1‌. 6‌ .5‌. تحقیقات خارجی………………………………………… 16

2. مبانی تئوری و نظری………………………………………… 22

2‌. 1‌. تعاریف……………………………………….22

2‌. 1‌ .1‌. اکوسیستم جنگلهای جنگلهای مانگرو در جهان…………………. 23

2‌. 1‌ .2‌. گیاهان مانگرو ……………………………………….23

2‌. 1‌ .3‌. عوامل مؤثر بر شکل‌گیری مانگروها……………………………………. 24

2‌. 2‌. توزیع و پراكنش جغرافیایی………………………………………… 25

2‌. 2‌ .1‌. موقعیت طبیعی رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……………… 25

2‌. 2‌ .2‌. پراكنش رویش‌های مانگرو در سواحل جنوبی ایران…………………. 26

2‌. 2‌. 2‌. 1‌. استان سیستان و بلوچستان……………………………………… 26

2‌. 2‌. 2‌. 2‌. استان هرمزگان (از شرق به غرب)……………………………… 26

2‌. 2‌. 2‌. 3‌. استان بوشهر……………………………………….. 26

2‌. 2‌ .3‌. وسعت جنگل‌های مانگرو ایران………………………………………. 27

2‌. 2‌ .4‌. جنگل‌های مانگرو استان هرمزگان…………………………………… 30

2‌. 2‌. 4‌. 1‌. پراکنش…………………………………………… 31

2‌. 2‌. 4‌. 2‌. وسعت………………………………………….. 32

2‌. 3‌. تشریح پوشش گیاهی………………………………………… 34

2‌. 3‌ .1‌. عناصر درختی رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……………….. 34

2‌. 3‌. 1‌. 1‌. درخت حرا ……………………………………….34

2‌. 3‌. 1‌. 2‌. درخت چندل………………………………………… 38

2‌. 3‌ .2‌. فنولوژی گونه‌های حرا و چندل……………………….. 41

2‌. 3‌ .3‌. گونه‌های علفی همراه در رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……43

2‌. 3‌ .4‌. ساختار جنگل‌های مانگرو رویشگاه سیریك…………………………43

2‌. 4‌. تصمیمگیری………………………………………… 48

2‌. 4‌ .1‌. تصمیم گیری چند معیاری ( MCDM )…………………… 48

2‌. 4‌. 1‌. 1‌. مدلهای چند هدفه (MODM)…………………………. 48

2‌. 4‌. 1‌. 1‌. مدل های چند شاخصه (MADM)…………………….. 48

2‌. 4‌ .2‌. انواع مدلهای MADM………………………………………….

2‌. 4‌. 2‌. 1‌. روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)………………….. 50

2‌. 4‌ .3‌. معیارهای ارزیابی………………………………………… 53

2‌. 4‌ .4‌. نسبت سازگاری (C.R.) …………………………………..53

2‌. 4‌ .5‌. سامانه پشتیبانی تصمیم گیری (DSS) …………………..55

2‌. 4‌ .6‌. سامانه پشتیبانی تصمیم گیری مکانی (SDSS)………….. 56

3. مواد و روش‌ها………………………………………. 58

3‌. 1‌. مقدمه ………………………………………. 58

3‌. 2‌. معرفی منطقه موردمطالعه……………………………………….. 58

3‌. 2‌ .1‌. موقعیت جغرافیایی………………………………………… 58

3‌. 2‌ .2‌. وضعیت آب و هوایی………………………………………… 59

3‌. 2‌ .3‌. خاکشناسی و محدودیت اراضی……………………………… 59

3‌. 2‌ .4‌. زمین‌شناسی………………………………………… 61

3‌. 2‌ .5‌. پوشش گیاهی و کاربری اراضی منطقه……………………. 61

3‌. 3‌. روش انجام کار………………………………………. 63

3‌. 3‌ .1‌. شناخت مسئله……………………………………….. 64

 

3‌. 3‌ .2‌. ابزار مورد استفاده………………………………………. 64

3‌. 3‌ .3‌. جمع آوری داده………………………………………. 64

3‌. 3‌ .4‌. آماده‌سازی داده‌ها………………………………………. 64

3‌. 3‌ .5‌. تشکیل پایگاه داده………………………………………. 65

3‌. 3‌ .6‌. معیارهای مؤثر در مکان‌یابی مناطق مستعد احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو…… 65

3‌. 3‌ .7‌. لایه‌های اطلاعاتی………………………………………… 65

3‌. 4‌. ایجاد لایه های اطلاعاتی………………………………………… 66

3‌. 4‌ .1‌. لایه‌ی شیب زمین………………………………………… 66

3‌. 4‌ .2‌. لایۀ کاربری اراضی (ساحلی)………………………………. 67

3‌. 4‌ .3‌. لایه ژئومورفولوژی………………………………………… 70

3‌. 4‌ .4‌. لایه خورهای ساحلی………………………………………… 72

3‌. 4‌ .5‌. لایه خط جزر ومد……………………………………….. 73

3‌. 4‌ .6‌. لایه پراکنش گونه‌های جنگلی مانگرو……………………….. 75

3‌. 4‌ .7‌. لایه پراکنش گل‌خورک…………………………………………. 77

3‌. 4‌ .8‌. لایه بافت خاک…………………………………………. 78

3‌. 4‌ .9‌. لایه EC…………………………………………

3‌. 4‌ .10‌. لایه هیدروگرافی (عمق آب)……………………………….. 80

3‌. 4‌ .11‌. لایه ارتفاع……………………………………….. 82

3‌. 5‌. وزن‌دهی به معیارها………………………………………. 82

3‌. 6‌. محاسبه نرخ سازگاری………………………………………… 83

4. نتایج………………………………………… 86

4‌. 1‌. قواعد تصمیم‌گیری یا روش‌های مختلف ترکیب لایه‌ها…………… 86

4‌. 2‌. تلفیق لایه‌های اطلاعاتی و اولویت‌بندی مکان‌ها……………….. 86

4‌. 2‌ .1‌. تعیین ارزش معیار شیب………………………………………. 86

4‌. 2‌ .2‌. تعیین ارزش معیار کاربری ساحلی…………………………. 87

4‌. 2‌ .3‌. تعیین ارزش معیار ژئومورفولوژی……………………………. 88

4‌. 2‌ .4‌. تعیین ارزش معیار خورهای ساحلی…………………………..90

4‌. 2‌ .5‌. تعیین ارزش معیار خط جزر و مد……………………………… 90

4‌. 2‌ .6‌. تعیین ارزش معیار پراکنش جنگل‌های مانگرو ……………….91

4‌. 2‌ .7‌. تعیین ارزش معیار پراکنش گل‌خورک………………………. 92

4‌. 2‌ .8‌. تعیین ارزش معیار بافت خاک…………………………………. 93

4‌. 2‌ .9‌. تعیین ارزش معیار هدایت الکتریکی……………………….. 94

4‌. 2‌ .10‌. تعیین ارزش معیار عمق آب…………………………….. 95

4‌. 3‌. ارزیابی نرخهای ناسازگاری در مدل Expert choice…………….

4‌. 4‌. تلفیق و آنالیز لایههای اطلاعاتی بر اساس ارزشهای بدست آمده از روش AHP……..

4‌. 5‌. آنالیز حساسیت…………………………………………. 97

4‌. 6‌. سناریوهای  مختلف در صحت‌سنجی نقشه‌های حاصل از AHP…………..

4‌. 6‌ .1‌. سناریوی (1): صحت‌سنجی با استفاده از همپوشانی ساده (Fuzzy AHP)……100

4‌. 6‌ .2‌. سناریوی (2): صحت سنجی با استفاده از روش گامای فازی (Fuzzy AHP)……101

4‌. 7‌. تعیین مکان مناسب با استفاده از روش جمع فازی (FUZZY-AHP) و گامای فازی (FUZZY-GAMA)…102

5. بحث و نتیجه‌گیری………………………………………… 105

5‌. 1‌. مقدمه ………………………………………. 105

5‌. 2‌. آزمون فرضیه‌ها………………………………………. 105

5‌. 3‌. نتیجه‌گیری و بحث…………………………………………. 105

5‌. 4‌. پیشنهادها………………………………………. 108

6. منابع و مراجع………………………………………… 110

چکیده:

جنگل‌های حرا در مناطق ساحلی جنوب کشور ایران قرار دارند و به دلیل کارکردهای بی‌شمار و ارزش‌های زیست‌محیطی حفاظت، احیاء و توسعه آن‌ها ضروریست. تصمیم‌گیری طریقه عمل در مسیری خاص، به صورت آگاها‏‏‏‏نه جهت نیل به اهداف می‌باشد تا بدین طریق گزینه‌ای مناسب در میان انواع گزینه‌ها انتخاب شود. یک مسئله مبتنی بر تصمیم‌گیری مکانی زمانی مطرح می‌شود که بین وضعیت مطلوب و موجود از دیدگاه تصمیم‌گیر اختلاف وجود داشته باشد. با توجه به مسئلۀ‌ تصمیم‌گیری مکانی، ارزیابی صحیح روش‌ها و انتخاب مناسب‌ترین مکان جهت اجرای پروژه با توجه به شرایط حال حاضر یکی از مسائل مهمی است که پیش‌روی تصمیم‌گیران قرار دارد. ماهیت چند‌ ‌‌معیاره بودن تصمیم‌گیری، انتخاب فن‌آوری مناسب، فقدان اطلاعات کامل و به روز و کم تجربه بودن تصمیم‌گیران موجب پیچیدگی موضوع و ایجاد چالش درانتخاب روش تصمیم‌گیری و نهایتأ انتخاب مکان مناسب جهت اجرای پروژه می‌گردد. جنگل‌های حرا از جمله منابع پایدار می‌باشد که امروزه توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. توانایی‌های سامانه‌ اطلاعات جغرافیایی در زمینۀ مکان‌یابی سبب شده است تا در مکان‌یابی مناطق مستعد احیاء بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این بررسی مشخص کردن مناسب‌ترین مناطق جهت احیاء بیولوژیک جنگل‌های حرا با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره مکانی در رویشگاه سیریک است. در این پژوهش مؤثرترین معیارها جهت مناطق مستعد احیاء بیولوژیک شامل عمق آب، پراکنش گونه‌های حرا و چندل، نقاط حضور گونه گل‌خورک، طبقات شیب، بافت خاک، هدایت الکتریکی، خط جزر و مد، ژئومورفولوژی ساحلی، کاربری اراضی (ساحلی) و خورها بودند. سپس با استفاده از نظر کارشناسان و با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) معیارها پهنه‌بندی و وزن‌دهی شدند. قاعده های تصمیم‌گیری‌ همپوشانی شاخص، تحلیل سلسله مراتبی، FUZZY AHP، جهت شناسایی مکان‌های بهینه مورد استفاده قرار گرفت. تفسیر خروجی‌ها بیانگر تفاوت در نتایج روش‌هاست. در نهایت جهت حصول اطمینان از صحت نتایج با کنترل زمینی بررسی شد. روش همپوشانی به عنوان بهترین قاعده تصمیم‌گیری جهت شناسایی مناطق مناسب جهت احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو در رویشگاه سیریک استان هرمزگان معرفی گردید.

فصل اول: مقدمه و کلیات

1- مقدمه

جنگل­های مانگرو اکوسیستم­هایی تالابی از اجتماعات ساحلی مناطق حاره­اند که نه به خشکی تعلق دارند و نه به دریا بلکه ارمغان مشترک دریا و خشکی به شمار می­روند. مانگرو در اصل یعنی درخت شناور ایستاده و ریشه آن پرتغالی است، مانگ به معنی درخت شناور، گرو به معنی ایستاده، جنگل­های مانگرو از اکوسیستم­های ویژه مناطق حاره­­اند و معمولأ با واژه­هایی مانند زیستگاه­های حیاتی، منحصربه‌فرد، حفاظتی، همیشه‌بهار و … توصیف می­شوند و این صفات حاکی از اهمیت آن‌ها از جنبه­های بوم­شناختی، زیست­محیطی و زیبا­شناسی است و بی­دلیل نیست که امروزه این جنگل­ها در کانون توجه سه معاهده بین­المللی زیست­محیطی یعنی کنوانسیون تالاب­ها، تنوع زیستی و میراث­های جهانی قرار دارد. نام دیگر این جنگل­ها جنگل­های جزر و مدی یا کشندی است.

جنگل­های مانگرو کانون تنوع زیستی هستند، زیرا به دلیل ویژگی­ها و موقعیت خاص خود برای گونه­های بی­شماری از بی­مهرگان تا مهره­داران خشکی­زی و آبزی زیستگاهی یگانه و منسجم فراهم می‌کنند و از مهم‌ترین زیستگاه­های پرندگان بومی و مهاجر آبزی به‌ویژه گونه­های کمیاب و درخطر تهدید به شمار می­روند به همین دلیل حفاظت آن‌ها ازنظر اولویت به‌وسیله سازمان­های ذیربط جهانی نیز مورد تأکید قرارگرفته است.

جنگل­های مانگرو را زیستگاه­های حساس می­نامند زیرا موقعیت اکوتونی آن‌ها اگرچه باعث شده از غنای زیستی هر دو اکوسیستم دریا و خشکی سود برده و به یکی از غنی­ترین اکوسیستم­های جهان تبدیل شوند، اما همین موقعیت نقطه آسیب­پذیری آن‌ها نیز محسوب می­شوند زیرا از هر دو سو می­توانند در معرض تهدید قرار بگیرند.

این جنگل­ها اکوسیستم­های حیاتی نیز می‌باشند زیرا کارکردهای آن‌ها قابل‌تبدیل به ارزش­های معمول مادی نبوده و تقریباً هیچ­گونه گزینه قابل جانشینی ندارند (ذاکری و موسوی، 1387).

جنگل‌های‌ مانگرو تالاب‌های ساحلی پوشیده از درختان و درختچه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری در اراضی جزر و مدی سواحل آب‌های گرم، لب‌شور و شور بین مدارهای 30 درجه شمالی و 30 درجه جنوبی عرض جغرافیایی هستند. گیاهان مانگرو از گروه هیگروهالوفیت‌ها و از دسته‌ هالوفیت‌های نهان‌دانه باتلاقی به شمار می‌آیند كه با استقرار بر روی زمین‌های سیلتی و پوشیده از رسوبات دانه‌ریز یك مرحله انتقالی از خشكی به دریا را تشكیل می‌دهند. وجه تمایز گونه‌های بومی جنگل‌های ماندابی مانگرو با گیاهان ساكن خشكی در خصوصیات ساختمانی، نیازمندی‌ها و بردباری‌های اكولوژیك و نحوه تجدید حیات آن‌ها است؛ بطوریكه به‌رغم تنوع گونه‌ای از حیث تاكسونومی، شباهت‌های ساختمانی یكسان دارند و در مناطق با شرایط اكولوژیك ویژه، فرماسیون‌های مشابه ایجاد می‌كنند (دانه‌كار، 1374/ ب).

1-1- بیان مسأله

بدیهی است در فقدان یک برنامه مدیریتی صحیح و یکپارچه که هم حمایت از اندوخته‌های طبیعی را موردتوجه قرار دهد و هم بازسازی و احیاء جنگل‌های آسیب‌دیده را برنامه‌ریزی نماید، نسبت به آینده این اجتماعات جنگلی حساس در بوم‌سازگان ساحلی نمی‌توان خوش‌بین بود. با توجه به از دست‌رفت بسیاری از رویشگاه‌های مانگرو دنیا، توجه به حفاظت بیرونی و توسعه این جنگل‌ها در خارج از گستره‌های پراکنش طبیعی نیز به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل‌شده است. بررسی‌ها نشان داده است که توسل به چنین مدیریتی نه‌تنها سبب کاهش عوارض بهره‌برداری از جنگل‌های مانگرو و بهینه شدن تولیدات می‌شود بلکه بهترین زمینه اقتصادی را برای یک مدت طولانی بدون تخریب اکوسیستم فراهم می‌کند (وین او ،2004) بدون آنکه خطر از دست دهی تنوع ژنتیکی وجود داشته باشد. مدیریت بوم‌سازگان جنگل‌های مانگرو مبتنی بر اقدامات مربوط به عملیات حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاه‌های موجود است (لیوز ، 2005؛ کیلمن،2006).

امروزه حساسیت‌ها و توجه‌های بین‌المللی در خصوص مانگروها، دولت را بر آن داشته تا برنامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی مختلفی را برای احیاء این بوم‌سازگان‌ها از طریق کمک به تجدید حیات آن‌ها، تهیه و به مرحله اجرا برساند. به‌طورکلی اهداف چنین برنامه‌هایی اغلب توسعه‌ای و حفاظتی بوده و سعی در بازگرداندن اکوسیستم به حالت طبیعی و آغازین آن رادارند (کایرو، 1995؛ کومار،1990).

مدیریت جنگل‌های مانگرو با هدف بهره‌وری پایدار از خدمات بوم‌شناختی (اکولوژیک) این جامعه‌های گیاهی ساحلی مبتنی بر بررسی دقیق رویشگاه، تعیین ساختار گیاهی و زون‌بندی رویشی، تعیین اهمیت، کارکرد و شیوه حفاظت و بهره‌وری از هر زون است و ازآنجاکه سیما و نوع اجتماعات جنگل‌های مانگرو از کناره دریا به سمت خشکی تغییر می‌کند شناخت ساختار رویشگاه از دریا به سمت خشکی در تعیین زون‌های وضع ظاهری و ساختار عمومی (فلورستیک و فیزیونومتریک) گیاهی، مرزبندی آن‌ها و طرح‌ریزی مدیریتی، دارای اهمیت است (زهزاد و مجنونیان ، 1998).

در دهه‌های اخیر افزایش مقدار گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر سبب گرم شدن هوای کره زمین شده است. گرم شدن هوا و تغییر اقلیم به‌موازات افزایش فشار مصرفی جوامع انسانی بر منابع اولیه طبیعی مانند منابع آب، خاک و پوشش گیاهی اثرات مخربی بر حیات روی کره زمین دارد و سبب تخریب اکوسیستم‌های طبیعی، وقوع سیل و خشکسالی و بر هم خوردن تعادل اقلیمی و اکولوژیکی می‌شود.

آلودگی، نوع و شدت عناصر آلاینده، شکل حضور عناصر، شعاع گسترش آلودگی، ویژگیهای خاص منطقه و امکان اجرایی کردن آن صورت گیرد.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                               صفحه

فصل اول: مقدمه 

 1-1-کلیات………………………………………………………………………….2

 1-2- طرح موضوع و اهمیت آن در مطالعات زیست محیطی……………………………3

 1-3- اهداف و فرضیه‌های پژوهش………………………………………..5

 1-4-تاریخچه ذوب، متالورژی مس و روش‌های ذوب کانسنگ……………………………….7

  1-4-1- ذوب و تصفیه فلزات………………………………………….8

  1-4-2- ترمودینامیک عملیات ذوب مس……………………..11

   1-4-2-1-تشکیل مَت……………………………………………12

   1-4-2-2-سرباره کوره…………………………………………13

  1-4-3-روشهای کلی استخراج مس………………………………14

   1-4-3-1-روش ذوب مستقیم………………………………………..14

   1-4-3-2- روش شستشوی اسیدی……………………………………15

   1-4-3-3-روش تغلیظ کردن………………………………………………..15

 1-4-4-واکنش‌های شیمیایی……………………………………………..15

 1-5-اثرهای زیست محیطی ذوب کانسنگهای فلزی…………………………..16

  1-5-1- فروکاهی خاک…………………………18

  1-5-2- اسیدی شدن……………………………………………19

  1-5-3- زیست شناسی خاک………………………………..19

  1-6-3- فلزات جزئی……………………………………………..20

 1-7- بررسی آثار زیست محیطی گاز …………………………….20

  1-7-1- تأثیر  بر گیاهان…………………………………21

  1-7-2- تأثیر  برانسان………………………………….22

 1-8- بارش اسیدی……………………………………….23

 1-9- مواد ریزگردی(Particulate Matter) …………………………..24

  1-9-1- تأثیر ریز ذرات معلق بر انسان………………………………..26

  1-10- برخی عناصر رایج در ریز ذرات معلق ناشی از ذوب کانسنگ مس……………..28

   1-10-1- مس……………………………………………………28

   1-10-2- آرسنیک………………….29

   1-10-3- سرب……………………………….31

   1-10-4- مولیبدن…………………………………32

   1-10-5 کادمیم……………………………………………….33

   1-10-6- روی………………………………………………………34

 1-11- مسیرهای انتقال عناصر در زیست بوم سامانه………………………35

 1-12- گونه پذیری و تفکیک شیمیایی………………………………..38

 1-13- تعیین زیست دسترس پذیری عناصر سمناک برای گیاهان و موجودات زنده………….41

  1-13-1 تعیین زیست دسترس پذیری با استفاده از روش تفکیک شیمیایی………………………42

 1-14-پیشینه روشهای استخراج گزینشی مرحله‌ای………………………..43

  1-14-1- روش استخراج گزینشی ترتیبی…………………………………….45

 1-14-2- روش استخراج گزینشی ترتیبیBCR ……………………………………..47

 فصل دوم: موقعیت جغرافیایی، آب و هوا و زمین شناسی ناحیه مورد مطالعه

 2-1-مقدمه………………………………………………………………..49

 2-2-موقعیت جغرافیایی و ریخت‌شناسی منطقه مورد مطالعه………………………….50

 2-3-آب و هوا و اقلیم منطقه………………………………..51

  2-3-1-باد………………………………………..51

 2-4-زمین شناسی منطقه………………………………………….52

  2-4-1-کواترنری………………………………………………53

 

  2-4-2-زمین‌شناسی ساختاری……………………55

  2-4-3- زمین شناسی مهندسی……………………………….55

 فصل سوم: نمونه برداری و روش های تجزیه ای و محاسباتی

 3-1-مقدمه……………………………………………………………………57

 3-2- نمونه برداری …………………………………………………………..58

  3-2-1-روشهای نمونه برداری………………………………………60

  3-2-2-انواع نمونه……………………………….63

  3-2-3-تعداد نمونه ها…………………………………………….63

  3-2-4-نمونه برداری از خاک…………………………………64 

 3-2-4-1-ملاحظات کلی برای تجزیه خاک………………………………….64

   3-2-4-2-آماده سازی نمونه…………………………………………65

   3-2-4-3-تعیین PH……………………………………………66

   3-2-4-4-عمق نمونه برداری…………………………………………………67

   3-2-4-5-نمونه های کنترل (زمینه) …………………………………….67

   3-2-4-6-نگهداری نمونه های خاک………………………………………..68

 3-3-نمونه برداری از ریز گردهای جوی……………………………68

 3-4-نمونه برداری از منطقه مورد مطالعه و تجزیه نمونه ها………………………………70

  3-4-1-نمونه برداری از خاک…………………..70

   3-4-1-1-خاک مرتعی…………………………………………………….70

 3-5-آماده سازی نمونه ها………………………………..74

 3-6-اندازه گیری برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی خاک ………………………75

 3-7- تجزیه استخراج گزینشی……………………………………..75

 3-8-نمونه‌برداری از غبار دودکش…………………………………………79

 3-9-روشهای تجزیه نمونه‌ها……………………………………..79

  3-9-1- سنجش غلظت کل عناصر (Total Concentration) در نمونه‌های جامد……….79

  3-9-2- سنجش عناصر در محلولهای حاصل از روش اصلاح شده BCR …………………………80

 3-10-شاخص های زیست محیطی استفاده شده برای تحلیل نتایج…………………………………….80

  3-10-1- شاخص آلودگی…………………………………………………81

  3-10-2-شاخص بهنجاریده غنی شدگی……………………………..81

  3-10-3- شاخص زمین انباشت……………………………………………82

  3-10-4-شاخص بار(Pollution Load Index.PLI) …………………………………………………..83

  3-10-5-شاخص اصلاح شده درجه آلودگی………………………………..83

  3-10-6-ضریب تحرک و درجات ارزیابی خطر………………………………..84

 3-11-روش تعیین خط مبنا یا زمینه طبیعی در محیط های مختلف………………………………….86

 3-12-مبانی آماری استفاده شده در تحلیل نتایج………………….88

  3-12-1-روشهای آماری تک متغیره…………………………………………..89

  3-12-2-روشهای آماری چند متغیره ………………………………………90

   3-12-2-1-روش تحلیل مؤلفه های اصلی……………………………92

 3-12-2-2-روش آنالیز خوشه ای………………………………94

   فصل چهارم: تحلیل داده‌ها و نتایج

 4-1-مقدمه……………………………………………………………96

  4-1-1- نتایج تجزیه شیمیایی غبار فیلتر دودکش…………………………………………………………….97

  4-2-1-PHخاک…………………………..101

  4-2-2-ماده آلی خاک…………………………………………103

  4-2-3-بافت خاک…………………………………..105

 4-3-آلودگی خاک……………………………………………..108

  4-3-1-خاکهای مرتعی……………………………………………..109

   4-3-1-1-خاکهای سطحی……………………………………………..109

    4-3-1-1-1-نتایج شاخص بهنجارشده غنی شدگی……………………………128

    4-3-1-1-2-نتایج مربوط به محاسبه ضریب زمین انباشت ( )  ………………129

    4-3-1-1-3-محاسبه شاخص بار آلودگی (Pollution Load Index.PLI)…………..144

    4-3-1-1-4-محاسبه شاخص اصلاح شده درجه آلودگی (M )…………………………………145

    4-3-1-1-5-ضریب آلودگی خاک (Soil Pollution Index, SPI)………………………..146

   -3-1-2-خاکهای زیرسطحی………………………………………148

 4-4-نتایج تجزیه به روش استخراج ترتیبی………………………………..153

  4-4-1-عناصر مرتبط با اجزاء تبادل پذیر……………………………………….157

  4-4-2-ارتباط زمین شیمیایی بین عناصردر جزء کاهش‌پذیر……………………..159

  4-4-3-عناصر مرتبط با اجزاء اکسایش‌پذیر……………………………165

  4-4-4-عناصر مرتبط با اجزاء باقیمانده………………………………..168

 فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 5-1-مقدمه……………………………………..172

 5-2-نتایج بدست آمده از محیط زمین شناختی خاک و غبار فیلتر………………………..173

 5-3- راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت منابع آلودگی در محیط زمین شیمیایی خاک..177

منابع و مآخذ………………..183
کلیات

  فرایندهای معدنکاری، ذوب و کانه آرایی در بسیاری از نقاط جهان سبب آلودگی زیست بومهای طبیعی مجاور این مراکز شده‌است. این فرایندها عناصر بالقوه سمناک را به

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………..3

1-1 ضرورت و اهمیت موضوع…………………………………………………………………………………………………………………………….3

2-1 بیان مسئله و ضرورت اجرای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………4

3-1 اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-3-1 اهداف اصلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

2-3-1 اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

فصل دوم: مروری بر پژوهش­های انجام شده………………………………………………………………………………………….9

1-2 مواد معدنی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

2-2 سلنیوم و خصوصیات آن……………………………………………………………………………………………………………………………..9

3-2 منابع مختلف سلنیوم………………………………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-2 منابع سلنیوم در طبیعت………………………………………………………………………………………………………………………10

2-3-2 سلنیوم در خاک……………………………………………………………………………………………………………………………………10

3-3-2 منابع گیاهی سلنیوم…………………………………………………………………………………………………………………………….11

4-3-2 سلنیوم در آب………………………………………………………………………………………………………………………………………11

4-2 قابلیت دسترسی سلنیوم………………………………………………………………………………………………………………………….11

5-2 اشکال فیزیکی و شیمیایی سلنیوم…………………………………………………………………………………………………………..12

6-2 نانوتکنولوژی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..16

1-6-2 نانوتکنولوژی در کشاورزی……………………………………………………………………………………………………………………16

1-1-6-2 کاربرد فنانوری نانو در امور دام………………………………………………………………………………………………………..17

 

2-1-6-2 کاربرد فنانوری نانو در ماشین­های کشاورزی…………………………………………………………………………………..17

3-1-6-2 کاربرد فنانوری نانو در اصلاح نباتات………………………………………………………………………………………………..17

4-1-6-2 کاربرد فنانوری نانو در صنایع غذایی……………………………………………………………………………………………….18

2-6-2 نگاهی به توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی کشور……………………………………………………………………….18

7-2 نانوسلنیوم………………………………………………………………………………………………………………………………………………….19

1-7-2 روش­های تولید ذرات نانوسلنیوم………………………………………………………………………………………………………….23

8-2 متابولیسم سلنیوم……………………………………………………………………………………………………………………………………..26

9-2 هموستازی سلنیوم……………………………………………………………………………………………………………………………………27

10-2 انتقال، جذب و دفع سلنیوم……………………………………………………………………………………………………………………27

11-2 اعمال فیزیولوژیکی سلنیوم…………………………………………………………………………………………………………………….28

1-11-2 کاربرد سلنیوم در سیستم ایمنی……………………………………………………………………………………………………….28

1-1-11-2 خاصیت آنتی­اکسیدانی سلنیوم……………………………………………………………………………………………………..28

2-1-11-2 سیستم ایمنی………………………………………………………………………………………………………………………………..31

1-2-1-11-2 سیستم میلوئیدی……………………………………………………………………………………………………………………..32

2-2-1-11-2 سیستم مونوسیتی…………………………………………………………………………………………………………………….33

3-1-11-2 پاسخ­های ایمنی…………………………………………………………………………………………………………………………….35

1-3-1-11-2 دفاع غیراختصاصی……………………………………………………………………………………………………………………36

2-3-1-11-2 دفاع اختصاصی………………………………………………………………………………………………………………………….37

4-1-11-2 دستگاه لنفاوی………………………………………………………………………………………………………………………………37

1-4-1-11-2 غده تیموس………………………………………………………………………………………………………………………………38

2-4-1-11-2 غده بورس فابریسیوس……………………………………………………………………………………………………………..39

3-4-1-11-2 طحال………………………………………………………………………………………………………………………………………..40

2-11-2 سلنیوم و ویتامین E…………………………………………………………………………………………………………………………..42

3-11-2 کاربرد سلنیوم در تولیدمثل……………………………………………………………………………………………………………….44

4-11-2 سلنیوم و غده تیروئید………………………………………………………………………………………………………………………..44

12-2 احتیاجات طیور به سلنیوم……………………………………………………………………………………………………………………..45

13-2 کمبود سلنیوم………………………………………………………………………………………………………………………………………..46

14-2 سمیت سلنیوم………………………………………………………………………………………………………………………………………..47

فصل سوم: مواد و روش­ها…………………………………………………………………………………………………………………….51

1-3 مراحل آزمایش­های مزرعه­ای……………………………………………………………………………………………………………………51

1-1-3 محل و زمان انجام آزمایش…………………………………………………………………………………………………………………..51

2-1-3 آماده­سازی سالن…………………………………………………………………………………………………………………………………..51

3-1-3 مدیریت پرورش…………………………………………………………………………………………………………………………………….52

2-3 گروه­های آزمایشی و پرندگان آزمایشی…………………………………………………………………………………………………….53

3-3 برنامه واکسیناسیون در دوران پرورش……………………………………………………………………………………………………..53

4-3 مشخصات جیره…………………………………………………………………………………………………………………………………………54

5-3 نحوه تهیه تیمارها……………………………………………………………………………………………………………………………………..55

6-3 متغیرهای مورد بررسی……………………………………………………………………………………………………………………………..57

1-6-3 ارزیابی سیستم ایمنی…………………………………………………………………………………………………………………………..57

2-6-3 خون­گیری جهت تعیین برخی فراسنجه­های خونی…………………………………………………………………………….57

3-6-3 تفکیک لاشه………………………………………………………………………………………………………………………………………….58

7-3 مدل آماری آزمایش…………………………………………………………………………………………………………………………………..58

فصل چهارم: نتایج و بحث…………………………………………………………………………………………………………………….61

1-4 سیستم ایمنی……………………………………………………………………………………………………………………………………………61

1-1-4 مونوسیت­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………61

2-1-4 لنفوسیت­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………61

3-1-4 هتروفیل­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………….62

4-1-4 ائوزینوفیل­ها………………………………………………………………………………………………………………………………………….62

5-1-4 نسبت هتروفیل به لنفوسیت………………………………………………………………………………………………………………..62

2-4 اندام­های لنفوئیدی……………………………………………………………………………………………………………………………………67

1-2-4 طحال…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

2-2-4 بورس فابریسیوس…………………………………………………………………………………………………………………………………67

3-2-4 تیموس………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

3-4 فراسنجه­های بیوشیمیایی خون………………………………………………………………………………………………………………..72

1-3-4 گلوکز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….72

2-3-4 تری­گلیسرید…………………………………………………………………………………………………………………………………………72

3-3-4 کلسترول……………………………………………………………………………………………………………………………………………….72

4-3-4 لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)……………………………………………………………………………………………………….73

5-3-4 لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)………………………………………………………………………………………………………..73

4-4 خصوصیات لاشه………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

1-4-4 ران­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

2-4-4 سینه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

3-4-4 پشت و بال­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………80

4-4-4 کبد……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….81

5-4-4 چربی محوطه بطنی……………………………………………………………………………………………………………………………..81

6-4-4 قلب……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….81

7-4-4 سنگدان………………………………………………………………………………………………………………………………………………..81

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………91

1-5 نتیجه­گیری کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………..91

2-5 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………92

فصل ششم: منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………95

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….95

 

 

فهرست جداول

جدول 1-3 تغییرات درجه حرارت سالن در طول دوره پرورش………………………………………………………………………52

جدول 2-3 برنامه واکسیناسیون انجام شده جوجه­های گوشتی در دوره آزمایش………………………………………….53

جدول 3-3 ترکیب جیره پایه مورد استفاده در طول دوره آزمایشی (درصد)…………………………………………………54

جدول 4-3 مقادیر نانوسلنیوم و آب آشامیدنی از آغاز هفته چهارم تا پایان هفته ششم………………………………..56

جدول 1-4 مقایسه میانگین اثرات تیمارهای آزمایشی بر تعداد گلبول­های سفید خون جوجه­های گوشتی در سن 42 روزگی (درصد)…………………………………………………………………………………………………………………………………….63

جدول 2-4 مقایسه میانگین اثرات تیمارهای آزمایشی بر وزن اندام­های لنفاوی جوجه­های گوشتی در سن 42 روزگی (درصدی از وزن زنده)……………………………………………………………………………………………………………………………68

جدول 3-4 مقایسه میانگین اثرات تیمارهای آزمایشی بر فراسنجه­های خونی جوجه های گوشتی در سن 42 روزگی (میلی­گرم بر دسی­لیتر)………………………………………………………………………………………………………………………….74

جدول4-4 مقایسه میانگین اثرات تیمارهای آزمایشی بر اجزا لاشه و امعاء و احشاء جوجه­های گوشتی در سن 42 روزگی (درصدی از وزن زنده)…………………………………………………………………………………………………………………….82

 

      فصل اول

    مقدمه

ضرورت و اهمیت موضوع
یكی از مهم­ترین بخش­های صنعت تمام كشورها كه با امنیت غذایی در ارتباط است، صنایع غذایی می باشد. با كمبود منابع غذایی و افزایش جمعیت، توسعه این بخش از صنعت ضروری به ­نظر می­رسد. استفاده از فناوری­های نوین در این بخش، رویكردی جدید است كه می­تواند مورد توجه قرار گیرد. حال بایستی توسعه پایدار در این صنعت را دنبال كرد و با كمك فناوری به توسعه بهره­­­وری در آن باشیم (بی­نام، 1391). گوشت مرغ به­ عنوان یک منبع ارزان و ارزشمند مواد مغذی در اغلب کشورها مورد پذیرش مصرف­کننده­ها قرار گرفته است (گراشورن[1]، 2007). رژیم­های غذایی مبتنی بر مصرف فرآورده­های گوشتی به دلیل افزایش مصرف چربی، کلسترول و ترکیب نامناسب اسیدهای چرب در جیره باعث شیوع بیماری­های قلبی-عروقی، متابولیکی، روماتیسم و نارسایی­های بینایی در بسیاری از جوامع انسانی شده است (فارل[2]، 1995). از این ­رو در سال­های اخیر، توجه زیادی به تحقیقات مرتبط با کاهش میزان چربی، کلسترول و تغییر ترکیب اسیدهای چرب در گوشت دام­های مختلف به­ خصوص مرغ معطوف شده است (لوپز فرر و همکاران[3]، 1999). علاوه بر انتخاب ژنتیکی، بعضی از مواد تغذیه­ای مانند افزودنی­های جیره و غلظت مواد معدنی قادر به تغییر بیان ژن های مسئول پاسخ ایمنی از طریق ایجاد تغییر در روند رشد سیستم ایمنی و هم­چنین میزان آنتی­بادی­های تولید شده در برابر عفونت­ها هستند. استفاده از مواد افزودنی مناسب مانند آنتی­اکسیدان­ها (سلنیوم و ویتامین E) در تغذیه طیور به­ عنوان یک راه حل در به­ کارگیری هر چه بهتر خوراک توسط آن­ها محسوب می­شود (توحیدی، 1388). گزارشات موجود، میزان کافی سلنیوم در جیره غذایی طیور را ضروری دانسته­اند، زیرا به ­موجب آن بیماری تراوش آب در زیر پوست و فیبروزیس پانکراسی کاهش می­یابد (کانتور و همکاران[4]، 1975). اخیراً با پیشرفت­های موجود در علوم نانوتکنولوژی، نانو­سلنیوم­ها و اثرات آن­ها مورد توجه واقع شده­اند، زیرا ثابت شده است که مواد در ابعاد نانومتری، خصوصیات جدید و متفاوتی را نسبت به­ زمانی­­ که به­ صورت توده هستند، از خود نشان می­دهند (وانگ و همکاران[5]، 2007).

فناوری نانو از جمله فناوری­های نوینی است که امیدهای زیادی را برای رفع کمبودها و توسعه بخش کشاورزی ایجاد نموده است (بی­نام، 1391). نانوتكنولوژی، مهندسی در سطح اتم و یا گروهی از اتم­هاست. بنابراین، علم نانوتكنولوژی توانمندی تولید مواد، ابزارها و سیستم­های جدید برای در دست گرفتن كنترل در سطوح ملكولی و اتمی با استفاده از

مناسب درجهت نیل به هدفها، مهمترین فرآیند سازمان راتشکیل می دهد وبه محض پدیدآمدن فرآیند مزبور می‌توان ادعا کرد که تشکیلات به وجود آمده است. بنابراین وقتی ازسازمان صحبت می شود، منظور هم فرآیند سازمان است وهم ساختار آن. به عبارت دیگر هرسازمان فرآیند وساختار مشخصی دارد.

اشاره به همه تعاریف سازمان ازحوصله این بحث خارج است ولذا فقط به ذکر چند نمونه از این تعاریف اکتفا می شود :

سازمان عبارت است از دستـه بنـدی وگروه بنـدی افراد درقالبهای نظام یافتـه به گونـه ای که مساعی هماهنگ شده آنها دریک محیط متغیر به صورت وسیله ای برای نیل به هدفهای سازمانی درآید1.

برمبنای تعریف دیگر، سازمان عبارت است ازفرآیندی نظام یافته از روابط متقابل افراد برای دست یافتن به هدفهای معین2.

می بینیم که تعریف اخیر از 5 عنصر تشکیل شده است :

سازمان همیشه از افراد تشکیل می شود.
این افراد به طریقی با یکدیگر ارتباط دارند. به عبارت دیگر بین آنها روابط متقابل برقرار است.
این روابط متقابل را می توان نظام بخشید.
کلیه‌افراد درسازمان دارای‌هدفهای‌مشخص هستندوبعضی ازاین هدفها درعملکردآنها اثرمی‌گذارد. هرفرد انتظار دارد که ازطریق همکاری درسازمان به هدفهای شخصی خود نیز نائل شود.
این روابط متقابل‌همچنین نیل به هدفهای‌مشترک‌سازمانی را که ممکن است باهدفهای شخصی کارکنان‌متفاوت باشد، میسرمی‌کند. به عبارت دیگراعضای سازمانها برای دست‌یافتن به هدفهای فردی، حصول هدفهای مشترک سازمانی را دنبال می‌کنند.
بادقیق‌شدن درتعریف اخیر ملاحظه می‌شود که روی موضوع « روابط متقابل » بین افراد تأکیدخاص شده است، به این معنی که سازمان‌چیزی جز روابط متقابل بین افراد نیست وساختارسازمانی این روابط متقابل را که شامل تعیین نقشها، روابط بین افراد، فعالیتها، سلسله مراتب هدفها وسایر ویژگیهای سازمان است منعکس می نماید.

در واقع بقاء عملکرد وتوسعه هرسازمان به وجود وکاربرد نیروهای انسانی کاردان وکارآمدش بستگی دارد، لذا یکی از تکالیف اولیـه هرسازمـان جذب، نگهداری، بهسازی وکاربرد بهترین افراد ممکن برای انجام مشاغل گونـاگون درسطوح مختلف سازمـانی می بـاشد. انجام این تکلیف برعهده مدیریت منـابع انسانی سازمان می باشد.

جدیدترین نظریه دربـاره اداره انسـانی در دهـه 1980 تحت عنـوان مدیریت منابع انسانی واداره کارکنان مطرح‌شده است. براساس این دیدگاه مدیریت منابع انسانی واداره کارکنان عبارت است ازشناسایی اهمیت نیروی کار سـازمـان به عنـوان یک عنصر حیاتی درکسب اهداف سازمانی واستفاده چندگانه درفعالیتها و کارکردهای منابع انسانی به گونه ای که به طور مؤثر ومنصفانه ای منافع فردی کارکنان، سازمان وجامعه را تضمین نماید3.

باتوجه به تعریف فوق می توان سه هدف زیر را مبنای کار سیستم مدیریت منابع انسانی   قرارداد4.

تأمین نیروی انسانی لازم باحداقل هزینه.
تأمین هدفهای کارکنان ورفع احتیاجات مادی ومعنوی وجلب رضایت آنها.
تأمین هدفهای اجتماعی باتوجه به مسائل و رویدادهای محیط اجتماعی سازمان وپاسخ گویی به موقع به این مشکلات ومسائل مربوط به آن.
به منظور رسیدن به هدفهای فوق‌الذکر وظایف خاصی بایـد انجـام گیـرد. مجموعه وظایفی راکه باید در سیستم مدیریت‌نیروی انسانی هرسازمان به مرحله عمل درآیندمی‌توان به دودسته‌کلی تحت‌عنوان وظایف مدیریت (طرح ریزی، سازماندهی، هدایت، برقراری ارتباط ، کنترل وارزیابی عملکرد) و وظایف اجرایی (عملیات استخدامی، آموزش وبهسازی، نگهداری نیروی انسانی وکاربرد) تقسیم نمود5.

مهمترین وظیفه مدیر پرسنل، طرح ریزی وبرنامه ریزی نیروی انسانی است.

برنامه ریزی نیروی انسانی در دومرحله صورت می گیرد :

برآورد وتعیین احتیاجات
پیش بینی روشهای تأمین احتیاجات
بعد ازبرآورد منابع انسانی موردنیاز باید به پیش بینی وبرنامه ریزی برای تأمین احتیاجات سازمان پرداخت. برای تأمین منابع انسانی موردنیاز می توان به کارمندیابی در داخل یا خارج سازمان اقدام نمود. درتأمین احتیاجات نیروی انسانی ازطریق پرسنل موجود وبرنامه‌ریزی برای جابه‌جایی منظم ومؤثرکارکنان، موضوع برنامه‌ریزی دوران خدمت یا برنامه ریزی مسیر پیشرفت شغلی مطرح می‌گردد. بدین معنی که « چگونه کارکنان واجد شرایط درسازمان راشناخته، آموزش داده وآماده ساخت تا بتوانند نیازهای سازمان را تأمین نمایند وپستهای خالی را پرکنند » طی برنامه آموزش وتوسعه کوشش می شود تا برای شرکت کنندگان آگاهی علمی وتجربه عملی در زمینه های موردنظر ایجاد شود، بینش وتفکر آنان نسبت به شغل وسازمان وسعت یابد، واعتماد به نفس وحس مسئولیت پذیری درآنان تقویت گردد تا نهایتاً برای تصدی مشاغل بالاتر از درون سازمان، ضمن رفع نیازهای پرسنلی درکارکنان این احساس را بوجود می آورد که برای آنان آینده بهتری ازنظر شغلی وجود دارد ونتیجتاً انگیزه بیشتری را نسبت به کار ایجاد می کند6.

دراین پـایـان نامه تلاش می شود که مشکلات برنامه ریزی مسیر پیشرفت شغلی در رابطه با میـزان رضایتمندی ازکار درشرکت توانیر مورد بررسی قرارگیرد. برای بررسی علمی مشکلات برنامه ریزی دوران خدمت از روش علمی تحقیق پیروی شده است. بدین ترتیب فصل اول پایان نامه به ارائه طرح تحقیق اختصاص یافته است. دراین فصل تعریف موضوع تحقیق، اهمیت تحقیق، علت انتخاب موضوع، انگیزه وهدف تحقیق، مسأله تحقیق، مروری مختصر برمطالعات گذشته، فرضیه ها، قلمرو زمانی ومکانی، روش تحقیق، روش جمع آوری اطلاعات، محدودیتها ومشکلات تحقیق وتعریف واژه ها واصطلاحات ارائه گردیده است. درفصل دوم به بررسی فرضیه ها ازدیدگاه تئوری پرداخته شده است.

درفصل مزبورکلیاتی درمورد مسیرپیشرفت شغلی (برنامه ریزی دوران خدمت) و برنامه‌ریزی دوران خدمت از دیدگاه سازمانی وفردی وهمچنین رابطه برنامه ریزی دوران خدمت ومیزان رضایت ازکار مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

در ادامه درفصل سوم روش تحقیق یا به عبارتی به بیان شیوه انجام بررسی وتحقیق پرداخته شده است و درفصل چهارم تجزیه وتحلیل داده ها و ارتباط آنان با فرضیه هـا مـورد بـررسی قرار می‌گیرد و درفصل پنجم به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادها پرداخته می شود.

چکیده :